De tools maken de clichés

Qua dooddoeners kan het tellen: “coole” features van software bepalen hoe de dingen er gaan uitzien. Eerst doen de specialisten het, dan doen de early wossnames het, en tenslotte doet iedereen het en wordt iedereen het beu.

Ik ben er gevoelig aan, al sinds ik in de vroege jaren 90 met Photoshop prutste en dergelijke dingen maakte:

Zogorg93b

Daar kwamen geen filters aan te pas, en dat was vóór er in Photoshop lagen bestonden en vóór scanners betaalbaar waren.

(ongeloof? probeer dit: nieuw document, veel noise toevoegen, blur more, blur more, blur more, find edges, ctrl-I, ctrl-U [colorize], hey presto)

(en de schaduwen dan, als er nog geen lagen waren laat staan layer styles? chops, mijn waarde, chops)

the point being, dat het er voor 99.99% van de mensen indrukwekkend uitzag, maar dat ik wel wist dat ik eigenlijk Kai Krause aan het channelen (ha!) was. Niet letterlijk, en niet slaafs, maar toch.

Het werd pas echt heel erg toen Kai’s Power Tools uitkwam. En toen iedereen page curl en lens flare op alles zette.

Spoel voorwaarts bijna vijftien jaar later, en ik zie hetzelfde met foto’s.

We hebben al HDR gehad—van slechte HDR spaar ons, O Heer, en gelukkig is het tegenwoordig (heb ik de indruk) weer wat gebeterd op dat vlak. Nee: tegenwoordig is het vignettering: dat foto’s in de hoeken en aan de randen minder helder zijn dan in het centrum.

Dat is soms wel eens een artefact van de camera of van de lens of van een combinatie camera-lens, maar veel vaker is het het gevolg van een operatie in het fotobewerkingsprogramma.

Ik doe het ook wel, natuurlijk. Dan wordt een foto als deze:

KGB_2656-2

een foto als deze:

KGB_2656

zodat het midden er net iets meer uitspringt.

Maar ik zweer het soms, als ik nog één fotoreeks zie waar van begin tot einde zowat álle foto’s valse vignettering gekregen hebben, smijt ik mijn slets naar mijn monitor. Zelfs bij Bert steekt het me tegen—en ik sluit niet niet eens uit dat het daar écht vignettering is, trouwens.

8 reacties op “De tools maken de clichés”

  1. Bof, er is niks mis met stijlkenmerken voor een bepaalde periode. Zoals ge aan de kleuren van een foto uit de jaren 70 kunt zeggen dat die onmiskenbaar uit de jaren 70 komt, zal men kunnen zeggen dat gevignetteerde foto uit de jaren 2006-2009 komt 🙂

    En het is inderdaad niet altijd een toevoeging. Zo zit er bij de 16-35 –die ik steevast gebruik op 16mm en f/2.8– altijd vignettering door de lens zelf (enfin, een combinatie van de factoren 16mm, f/2.8, en de full frame sensor). In Lightroom kunt ge dat er in twee seconden uit halen, overigens, die vignettering, maar het is typisch voor die lens op die manier gebruikt, dus ik laat het erin. Voeg wat contrast of wat zwart toe, en de vignettering wordt vanzelf benadrukt –zonder kunstmatig vignettering toe te voegen.

    Allemaal niets om u over op te winden –en al zeker niet om een bottine met stalen tip voor tegen uw monitor te smijten. Want ik ken die ‘sletsen’ van u 🙂

  2. Top Gear? De laatste tijd al eens naar Vlaanderen Vakantieland gekeken? Daar houden ze niet alleen van vignettering maar ook van het ‘brievenbuseffect’, overdreven sepia- en andere colorizetechnieken en on top of that nog eens overdreven luide muziek ook.

Reacties zijn gesloten.