Soms, en ik weet niet hoe dat met u is, rol ik van de ene situatie in de andere, zonder dat ik ooit ergens een beslissing lijk genomen te hebben, en lijkt het alsof er niets echt verandert.

En dan kijk ik in de achteruitkijkspiegel van het leven, en is niets meer zoals het was.

Ik moest eraan denken terwijl we naar Sterren op de dansvloer aan het kijken waren met Zelie en Louis. Zelie zei iets over ballet, en ik dacht aan Le sacre du printemps.

Hoe Stravinsky’s muziek, of Nijinsky’s choreografie, of een combinatie van de twee, er in 1913 in slaagde om het publiek vanaf de eerste noten boe te doen toepen, Camille Saint-Saëns gedegouteerd uit het theater te doen weglopen, en uiteindelijk het hele publiek met elkaar op de vuist kreeg, dat ze Blazing Saddlesgewijs op straat rolden, en dat de politie moest tussenkomen om ze nog enigszins rustig te krijgen voor het tweede bedrijf.

En dat wij ons dat maar moeilijk kunnen inbeelden, dat die muziek zo de mensen beroerde.

En dan heb ik het stuk laten zien aan de kinderen, in de gereconstrueerde versie door Robert Joffrey, die het origineel zo dicht mogelijk benadert:

[vervolg in deel twee, deel drie]

En dan heb ik een stuk van Béjart’s versie uit 1959 getoond, en dat ze er hartelijk mee gelachen hebben — probeer maar eens zelf om niet in een deuk te liggen als ze beginnen met de verschrikte konijntjes-pose. Om niet te spreken van het moment dat ze op het veld huppelende konintjes overstappen:

[vervolg in deel twee, drie, vier]

En dat brengt mij dus terug naar waar ik mee begonnen was: 1913 tot 1959 is 46 jaar, 1959 tot 2010 is 51 jaar. Zou er meer veranderd zijn tussen 13 en 59 dan tussen 59 en nu? Hoe relatief is tijd allemaal niet?

De kinderen zijn maar een jaar of pakweg vijftien bewust-achtig jong, waar er vanalles verandert, en waar zes jaar een eeuwigheid is. En ik ben al meer dan vijftien jaar in een situatie waarvan ik denk dat er eigenlijk helemaal niets verandert.

Maar toch niet.

En dat soms een jaar alles doet veranderen, en soms twintig jaar niets, en soms een week alles en soms een heel leven niets. En dat allemaal tegelijk.

Euh ja.