Nog een lijstje! De top honderd van speelgoed van toen we klein waren!

‘t Is een lijst van Verre Landen, dus niet alles is van toepassing op alhier. Maar toch:

100. Finger Frights

Fingermonsters

Ik kan me niet herinneren dat ze er precies zó uitzagen, maar het waren wel van die caoutchoucenen poppetjes voor op de vingers.

Die altijd op geen tijd allerlei lichaamsuiteinden kwijt waren.

En stinken dat die dingen deden: alsof ze nog maar net uit petroleum geboetseerd waren.

95. Quicksilver maze

Quicksilver

Effektief, bij nader inzien: levensgevaarlijk. Een plastieken doosje met een dikke druppel ultragiftig kwikzilver erin.

Wij hebben er nooit één gehad, maar een Vriendche Van Op Tschool wel.

Uiteraard—uiteraard—hebben we dat ding opengepeuterd. Helaas is het kwik in het hoogpolig tapijt verdwenen. Wij dus wroeten en wrijven, maar het is er nooit helemaal uitgekomen. Niet eens een fractie ervan zelfs.

Maar we hadden wel de smaak te pakken, en de weken en maanden erna hebben we in onze respectievelijke huizen zo ongeveer alle kwikthermometers leeggeroofd. Wetenschappelijk verantwoord, dat wel.

93. Rubik’s cube

Rubiks

Ach ja, wie heeft er zo géén gehad? Ik geraakte uiteindelijk tot één volledig vlak, en op de zijkanten twee rijen.

En toen had ik een handleiding gekregen van iemand op school en kon ik het helemaal. Dan was de leute er wel van af natuurlijk, ‘t is gelijk een walkthrough lezen van een spelleken.

Maar nu ben ik het allemaal weer vergeten en kan ik tot aan een T op alle zijkanten geraken.

92. Zoids/Transformers

Zoid

Transformers: meh. Waren te duur, en vond ik eigenlijk ook maar knudde.

Maar daarentegen: Zoids! Magnifiek! Van die plastieken dingen die met rubberen tjoepen in elkaar gestoken werden, en die met een opwindmechaniek (de kleintjes) dan wel met batterijen (voor de grote modellen) in beweging gestoken konden worden.

Dat kraakte, dat piepte, dat viel meestal stil na een paar stappen, maar wreed wijs dat het was.

Ik heb nog het meeste lpezier gehaald uit zo’n klein modelletje, een spin, maar we hadden ook een stuk of twee grote, dacht ik.

91. Electronic Project/Chemistry set

Eleckit

Een scheikundeset, daar heb ik heel mijn leven van gedroomd (dank u, Jongens en Wetenschap, voor de handleiding om schietkatoen te maken!), maar het is er nooit van gekomen.

Op die paar bezoeken aan verscheidene apothekers om ingrediënten voor buskruit te kopen natuurlijk (“eum ja, actieve koolstof, ‘t is voor mijn grootmoeder die constipatie heeft meneer”).

Maar de electronica: wij hadden exact het ding van de afbeelding. Daar kon je in principe een radio mee maken, die zelf gaan batterijen nodig hadden, maar veel talent had ik er niet voor. Op een paar knipperende lampjes na, is er eigenlijk nooit iets degelijks uitgekomen.

90. Mastermind

Mastermind

Yep.

We hadden precies deze versie, zoals wellicht de helft van de westerse wereld wellicht.

Ik denk niet dat we het meer dan een paar keer gespeeld hebben. Want ménsen wat voor een afgrijselijk vervelend spel was dat!

En wat was dat met die playboy-met-floozy?

89. Walkie-talkies

Nooit gehad.

Ik heb dat gemis meteen goedgemaakt van zodra ik er zag liggen in de GB en ik genoeg geld had om er zelf te kunnen kopen.

Maar ‘t was te verwachten: ik heb ze één keer proberen gebruiken, en er meteen Sandra mee verloren in de Veldstraat. En sindsdien liggen ze ergens in huis, ongebruikt.

81. Merlin

Merlin

Nooit gehad, maar wel veel mee gespeeld.

Bij andere mensen, that is.

Mensen met meer geld en waarvan de ouders niet zoveel realiteitszin als de onze hadden: zo’n nutteloos ding, en batterijen zuipen dat het deed!

79. Viewmaster

Viewmaster

Wie heeft zo géén ding gehad?

Wij hebben hem ontdekt met het exemplaar van mijn moeder, bij mijn grootouders.

Met foto’s van de Niagara Falls, en Bambi, en dingen.

Allemaal uit de jaren 50, vermoed ik. En dat ik daarbij bedenk dat in de jaren 70 de jaren 50 maar net zover verwijderd waren als de jaren 80 van nu. Griezelig.

74. Stay Alive!

Stayalive

Getver. Ik ben vergeten hoe dit ding in ‘t vlaemsch heette.

Valkuil! Merci Dominiek.

We hadden dat, maar op den duur was dat toch wel van tegensteeckeghem. Om te beginnen was het vompleet voorspelbaar. En daarnaast, hard en rap trekken aan die sleufdingen, en de knikkers bleven gewoon liggen in plaats van in de gaten te vallen.

En ergst van al: we waren de knikkers veels en veels te rap kwijt.

71. Vier op een rij

Connect4

Klak. Krlak. Klèk.

Ghhh. We hadden er een gewone, en later ook zo’n reisdinges.

En nee, ik ben er nooit goed in geweest.

Ik vond die mannen die van strategie deden eigenlijk maar valsspelers.

66. Onderuit

Downfall

Tiens, dat hette blijkbaar Downfall in Foreign Parts.

Wij hadden dat thuis, en we hebben daar toch ook wel enige keren mee gespeeld.

Al bleven die wieltjes wel vaak klem zitten, en moest daar dan aan gewrikt worden eer die pilletjes naar beneden wilden vallen.

En al was de leute er helemaal af van zodra er zo één dingetje kwijt was, natuurlijk.

57. Galaxy Invaders 1000

Galaxy

Néééé!! Niet te geloven!

Ik wist geeneens dat dit een classic was!

Mijn vader is ooit met twee spelletjes teruggekeerd van de Verenigde Staten: dit, en iets dat er een beetje op trok maar rood was.

Alllebei Space Invaders-achtig. Allebei gebouwd gelijk tanks, uit een tijdperk dat planned osolescence nog niet uitgevonden was.

Fantastisch gerief, ongelooflijk gewoon. Batterijen opslurpen, dat wel, en het akelige zicht van die groenige proto-spritetjes die doffer en doffer werden tot ze plots de vreemdste combinaties gingen doen en dan weg waren… Magisch.

48. Silly Putty

Altijd gewild, nooit gehad.

47. Dokter Bibber

Nooit gewild, nooit gehad.

44. Dungeons & Dragons

Meer gelezen dan gespeeld, maar toch: uiteraard D&D. En later AD&D. En ook wel Mega 2, voor wie dat ooit gekend heeft

43. Slime

Slime

Jààà! Precies die verpakking ook! Met wormen erin!

Aan de zee gekocht, zoals de meerderheid van het gerief hier trouwens, in de speelgoedwinkel naast de deur.

En inderdaad, zoals ze zeggen: véél was er niet mee te doen. Op den duur werd het bijzonder vies, vooral als er zand in geraakte.

En als het potje niet goed dicht was, droogde het helemaal op.

Heeft me niet belet onlangs twee potjes zwart slime te kopen voor onze kinderen. Niet dat ze ermee mogen spelen, maar toch.

41. Simon

Simon

Yep, we hebben er ook zo één gehad.

Akelig ding, eigenlijk.

Het maakte geluid en het lichtte op, en het liet een scheet als je fouten maakte.

Ik denk dat er eigenlijk meer dan één spelletje op zat, maar ik denk niet dat iemand ooit een ander spel dan het memory-spel speelde.

40. Game & Watch

Gamewatch

O goeie help.

Dié dingen.

Vreselijk repeptitieve gameplay—eigenlijk was het nooit veel anders dan “ontwijk de obstakels”, op den duur onmogelijk moeilijk te spelen, verschrikkelijk irritant voor mensen die de piepjes moesten aanhoren.

En als je op alle knoppen tegelijk duwde, of eigenlijk, op combinaties van knoppen, kon je allemaal verschillende combinaties van onmogelijkheden op het scherm toveren.

En ik was zelfs al helemaal vergeten dat er een uurwerk op zat. 

37. Cluedo

Yep. Ook al niet zoveel gespeeld, maar toch gehad.

35. Spirograph

Spirograph

Gehad, maar in theorie was dat altijd beter dan in de praktijk.

De stylo’s maakten altijd vlekken, en het papier te klein en het verfrommelde, en stiften maakten gaten in het papier.

En de kleine wieltjes waren het mooist maar ook het moelijkst.

En alles verschoof altijd.

8. Sea monkeys

Seamonkeys

Vreemd genoeg is er niets van 34 tot 9 dat me ook maar bekend voorkomt uit mijn jeugd.

Zelfs deze is iets waar ik nooit van gehoord had als ik klein was, maar dat ik een paar jaar geleden heb gekocht voor mijn broer.

Die beesten hebben het langer overleefd dan de verpakking zei, maar uiteindelijk zijn ze toch bezweken aan systemic collapse van hun ecosysteem.

Wel wijze beesten, maar eigenlijk een akelige gedachte, zo levende wezens kopen en dan zien groeien en doodgaan.

5. Maquettes

Airfox. De kleine stukjes. Vliegtuigen, tanks, soms ook wel eens boten en soms ook soldaten zelf.

Die lijm! Hoe het plastiek gewoon smolt, en de vieze vingerafdrukken in lijm op het plastiek! En de decalco-dinges!

En hoe ik er eigenlijk nooit één gemaakt heb die goed was. En nooit één geschilderd heb gekregen.

Maar wel dozijnen gekocht, dat wel. Ze kostten toen dacht ik 25 frank, de kleine tanks.

4. Kwartetten

Er was een periode dat ik alles wist van ro-ro-schepen. En van tractoren. Magirus Deutz had geen geheimen voor mij, en ik wist alle topsnelheden en cylinderinhouden van Porsches.

En ook dat ik wist wat een realtief grote of klein actieradius was voor grote transportvliegtuigen.

Ach, kwartetten.

3. Action Man

Action

We hebben er een paar gehad. Met bros haar en een litteken.

En we (mijn broer, eigenlijk) habben ooit een Action Man helicopter gekregen, eind de jaren 70.

Those were the days.

Al was ik altijd vaag teleurgesteld dat de laarzen te groot waren, en ze geen kousen hadden.

En dat ze toch wel heel erg vreemd uitziende kuiten hadden.

2. Een computer

Ha.

1. Een fiets

Yep. Gehad. Aan de zee minifietsen van een generatie geleden, waar ik nog afgrijselijke valpartijen mee meegemaakt heb (over het stuur! op de vloer!), en mijn eerste echte fiets was zo’n lichtgroene standaardfiets-met-stang-in-’t-midden die ik denk ik gekregen heb voor een verjaardag als ik, eum 11 was of zo?

Had ik het niet gezegd dat ik geen lijsten kan laten voorbij gaan?



Reacties

11 reacties op “Speelgoed”

  1. Damn. Uuuren, dagen heb ik met mijn fietsje (die ik met mijn zus moest delen) in het Zuid- en het
    Muinkpark rondgereden. En toen pa en ma nog na een lange dag werken goesting hadden dan speelden we Stratego (2 tegen 2) of Monopoly of schaak. Verder zat ik bootjes te bouwen in hout, met lucifers, en te schilderen met verf die ik ging gaan halen bij ‘Maes’ op het einde van de Savaanstraat. Daar stonden de mooiste vliegtuigen en modellen die je je maar kon indenken in de etalage. Mmmhhh..

  2. “Stay Alive” = “Valkuil” 😉

  3. Breektmijnhoofd avatar
    Breektmijnhoofd

    Weet jij of iemand per toeval de naam in het Vlaams, van Etch-A-Sketch, dat was zo een toestelletje met 2 knoppen om dan om een wit vlak, met grijze strepen een tekening te maken. Je moest het hele ding goed schudden om de tekening weer te verwijderen.
    De website in de US is http://www.etchasketch.com. Ik kan me de Nederlandse benaming niet herinneren en het breekt mijn hoofd. (Iets met “can” erin???)

  4. L’écran magique staat me vaag bij, maar ik zou het niet weten.

  5. Wat ik me van Slime vooral herinner zijn de ellendige minisliertjes die overal aan je handen bleven zitten (en op de meubels) maar vooral de afgrijselijke lucht die het spul op je handen achterliet. Misselijkmakend gewoonweg, en toch zat je uren met die rommel te kliederen. Het zou mij niets verbazen als er nogal wat chemicalien in zaten die nu onmiddellijk tot een verbod zouden leiden, maar ach, toen waren we nog lekker onwetend.

  6. Hallo!
    Graag wil ik iets vragen over speelgoed van vroeger.
    Ik was in het bezit van speelgoedautootje van metaal, een blauwe volkswagen kever lesauto, met een werkend stuurtje op het dak. De kever was iets groter dan de anderen majorette, corgi en Matchbox modellen.
    Ook had ik een metalen helikopter, een Hughes 500 met onder de wieken een wieltje waarmee je de wieken kon laten draaien.
    Is er iemand die weet van welk merk deze modelletjes waren, of beter nog, waar ze te verkrijgen zijn?
    Groeten Henk Jan

    1. die kever moet ik nog ergens hebben

  7. Klaas van der Spoel avatar
    Klaas van der Spoel

    Alles goed en wel, maar wat waren die seamonkeys nu eigenlijk voor diertjes?

  8. Die ’50 in one’ electronic kit. Eerst jaren van gedroomd in de catalogus van den ‘Tandy’ (zat toen aan de Sint-Baafskerk van Sint-Andries Brugge) en dan gekocht op de rommelmarkt. Een radio mee gemaakt die alleen ruis produceerde, herinner ik me nog. Nu resten alleen nog duuzd draadjes op de zolder (die je zo tussen die veertjes moest klemmen). Heerlijke herinnering.

  9. O ja, een radiozender maken! En dan naast de hifiketen door een als microfoontje ingezet koptelefoonoortje spreken en jezelf op fm krakend door de speakers horen! Magische momenten!