Erfenis

Ik werk vandaag thuis, voornamelijk omdat er vanmorgen een contract moest mede-ondertekend worden.

Iets van een erfenis, en dat ik nog altijd niet begrijp waar de staat het recht vandaan haalt om als iemand sterft, iemand die heel zijn of haar leven belastingen heeft betaald meer dan veel, die heel zijn of haar leven bijvoorbeeld ook mee betaald heeft voor een pensioen waar hij of zij bijvoorbeeld geen halve euro van gezien heeft, om van zo’n mensen nóg eens een enorme hoop geld af te troggelen.

Dan is het zoals de meter van mijn broer bijvoorbeeld die begin dit jaar stierf: gespaard en gespaard en gespaard, en dan overleden, en omdat het geen naaste familie is – de nicht van mijn grootvader, reken zelf maar uit: voor de staat is dat hetzelfde als een totale vreemde – moet de helft of meer aan de staat gegeven worden voor erfenisrechten.

En dat is allemaal goed en wel als het om een zak geld op de bank zou gaan – maar als het gaat om een huis, dan is het helemaal in orde. Dan moet dat huis geschat worden, en dan verandert een huis dat misschien altijd in de familie geweest is, plots in een geldelijke waarde waar meer dan de helft moet aan de staat gegeven worden. En dat dus moét verkocht worden: ik weet niet hoe het bij u in de familie zit, maar bij ons hebben we niet meteen genoeg om al was het een stuk van de waarde van een huis in het centrum van Gent te betalen.

Oh, en als het niet op tijd betaald wordt, dan zijn daar verwijlinteresten op, wat had u gedacht? Dus het is geen kwestie van “we gaan even wachten tot het wat minder, euh, gelijk, crisis is, en we zo’n huis aan een niet-snelverkoop-tarief kunnen kwijt raken”, want als ik me niet vergis moet er per maand 7% of zo verwijlinteresten betaald worden op erfenisrechten. En dat loopt serieus op als het op de geschatte waarde van wat eigendom berekend wordt.

Ik vind dat wraakroepend, ik.

72 reacties op “Erfenis”

  1. Dat is een van de vele wetten waarvan ik niet begrijp dat ze ooit gestemd zijn geraakt, dit is toch letterlijk een boete op sterven? Dat ze een dode zijn geld afpakken is al degoutant, maar als het om materiële zaken gaat is het inderdaad nog een pak ingewikkelder.

    En die intresten, dat is nog zoiets. O wee als je de staat een beetje te laat betaalt omdat je het nu eenmaal effe moeilijk hebt, dan komen ze je desnoods kaalscheren om je haar te verkopen. Maar al wat je zelf teveel betaalt (belastingen, groot beschrijf voor een nieuw huis waarvan het beschrijf nog niet bepaald is ook al ziet iedereen dat het klein beschrijf is, …) krijg je pas terug wanneer het de staat uitkomt.

    Zeer vreemd dat daar nog nooit iemand iets tegen ondernomen heeft.

  2. Ja de foto’s van besneeuwd Gent zijn mooi. Het verhaal over de erfenisrechten minder. Zoals in de andere reactie staat, die wetten zijn allemaal gestemd in de tijd dat de liberalen het voor het zeggen hadden en dat is een heele lange tijd geweest. Ik woon persoonlijk in het huis van mijn grootouders. Toen grootvader stierf moest grootmoeder en moeder erfenisrechten betalen, toen grootmoeder stierf moest moeder erfenisrechten betalen, toen moeder stierf moesten ik en mijn vader erfenisrechten betalen, en als mijn vader binnenkort de pijp aan Maarten geeft, mag ik nog eens betalen. Zo werkt de staat.Hoe die gasten zonder geld kunnen zitten gaat ook mijn niet politieke pet te boven. Allez, bij manier van spreken, want ik weet het wel, maar ik moet afsluiten. Groeten.

  3. Dat zou niet veel helpen, vrees ik.

    Een gift kan, maar moet dacht ik vier jaar voor overlijden gebeuren.

    Verkopen kan ook, vermoed ik, maar dar moet dan wel geld voor betaald worden (dat er moet zijn), en passeert alles nog eens langs de notaris (ook ka-ching trouwens), en dan komt dat geld in de erfenis en moeten er tóch erfenisrechten op betaald worden.

    Want als het onder de marktwaarde verkocht wordt, doet de staat zonder enige twijfel zéér moeilijk.

  4. Ik heb het nooit gesnapt, tot voor kort was het ook nodig tussen echtgenoten. Zo moest mijn moeder bij het overlijden van mijn vader plots hopen geld betalen om gewoon in het huis te kunnen blijven wonen !

  5. Jurgen, ge haalt me de woorden uit de mond.
    Er is NIEMAND die hierover eens op tafel gaat slagen, en ondertussen palaveren de groten van belgie wat verder over onbenulligheden.

    on-ge-loof-lijk.

  6. Nagel op de kop beste Michel. In de familie moet er deze maand net geen 500k betaald worden of ongeveer 55% van het vermogen dat in jaren is bijeengespaard.
    Het zijn enkel de heel rijken die zich op tijd laten bijstaan en ervoor zorgen dat de lasten voor de overblijvenden miniem blijven. De oude nonkeltjes en tantetjes die met spaarzaam leven een vermogen hebben bijeengeschaard worden afgeroomd.

  7. Nog zoiets wat ik onlangs gelezen heb: als je ouders een gemeenschappelijke (zicht)rekening hebben en één van de 2 sterft dan blokkeren ze (de bank) gewoon die rekening. Tot alles zgz. “in orde” is met de erfenis en kwesties en zo.
    Dus dan moet je de begrafeniskosten betalen (bijv. en ondermeer) maar dan kan je niet aan je geld.
    Krankzinning gewoon.

  8. @ Huug : dat klopt inderdaad. Al doet de bank wel nog de overschrijvingen voor alles wat met de begrafenis te maken heeft. Hetzelfde geldt trouwens voor (bank-)kluizen, daar kan je niet meer in.

  9. Afgezien van de manier waarop het wordt georganiseerd of van de aanwending van die middelen, vind ik erfenisrechten maatschappelijk gezien zeer rechtvaardig èn noodzakelijk. Een kwestie van herverdelen. Je hebt wat mij betreft recht op van je (zelf) verdient, maar niet noodzakelijk (volledig) op wat anderen (ic familieleden) hebben verdiend. Dàt zou immers betekenen dat het geld altijd in dezelfde families blijft (wat overigens meestal zo is, laat ons eerlijk zijn, je mag ook nog wel wat houden). Geld dat geld opbrengt heeft overigens zowiezo iets obsceens: aangezien die voordeel uiteraard alleen, euh … geldt voor diegenen die het hébben, vergroot het ‘per definitie’ de kloof tussen de hebbers en de niet-hebbers. Ach, ik gun iedereen zijn rijkdom, maar vind dat de overheid de niet populaire opdracht heeft zoveel en zo billijk mogelijk de herverdeling te organiseren. Zij moet immers zorgen voor het algemeen belang; voor zijn eigenbelang zal de burger zelf wel zorgen.

  10. En dan is het principe fout?

    En mij lijkt uw opmerking eerder een reden om er méér werk van te maken, dan dat de overheid zich zich moeten overgeven aan fatalisme …

  11. Het principe is dus: betaal heel uw leven 50% belastingen, en na uw dood komen we nog eens langs om de helft van wat overblijft mee te graaien?

    Dan ben ik tegen dat principe, ja. Vooral omdat er zo enorm veel andere manieren zijn om te herverdelen, en omdat het in de praktijk wellicht net de vermogens die het meest “te herverdelen” zijn niet herverdeelt.

    En het principe is ook serieus ver van mijn bed op het ogenblik dat ik persoonijk geconfronteerd word met twee erfenissen.

  12. Eens met K.Artman. Geld dat je van een erfenis krijgt, daar heb je zelf niets voor moeten doen, niet werken, niets, nada. Het is dus pure winst.
    Elk inkomen wordt belast, en een inkomen uit arbeid nogal veel zelfs. Waarom zou een inkomen dat je zomaar in de schoot geworpen wordt (de erfenis) dan niet belast moeten worden? Het is inderdaad meestal al eens belast in hoofde van de overledene, maar dat doet er niet toe, je moet kijken naar de ontvanger.

    Tussen ouders en kinderen en tussen echtgenoten is er al een groot stuk belastingvrij, maar tussen verre familieleden snap ik best dat dat wat meer belast wordt. De sociale gelijkheid wat bevorderen en zo.

    Ik begrijp dat dat in eerste instantie wat wrang kan overkomen, maar je kan het ook anders bekijken en gewoon blij zijn dat je überhaupt zomaar wat krijgt.

  13. “In de eerste instantie wat wrang overkomen” is écht niet wat het doet, geloof me vrij.

    “In de eerste instantie een stamp in uw kloten krijgen van de staat op een moment dat ge net op uw zwakst zijt” komt meer in de buurt.

    En die “zelf niets voor moeten doen, niet werken, niets, nada” en “Waarom zou een inkomen dat je zomaar in de schoot geworpen wordt (de erfenis) dan niet belast moeten worden?”

    Ik heb niet de minste zin om in de minutieuze details te gaan, maar serieus: mijn bloed kookt van dit soort o-zo-principieel-juiste-zinnetjes.

    Het is inderdaad meestal al eens belast in hoofde van de overledene, maar dat doet er niet toe, je moet kijken naar de ontvanger? Dat druist in tegen al mijn principes. Een mens is geen eiland. Als ik of Sandra geld verdienen, dan verdienen wij dat allemaal samen in het gezin. Ik verdien dat niet voor mij, ik verdien dat ook voor Sandra en de kinderen. Als wij een huis kopen, of een mooie kast, of een bibliotheek vol boeken, dan is dat niet alleen voor ons, dan is dat ook voor onze kinderen, en voor hun kinderen. Wij bouwen samen, in het gezin en over de generaties, aan iets — dacht ik.

    Recente ervaringen met het erfenisgebeuren hebben mij alvast tot andere inzichten gebracht: geef uw geld zoveel mogelijk tijdens uw leven uit, zegt de staat. Laat uw kinderen en uw familie zo veel mogelijk stikken na uw dood. You only live once. Een huis? Welnee! Verkopen die handel — na uw dood gaan uw (klein)kinderen dat tóch moeten doen. En het geld? Doe maar op, want na uw dood hebben ze er toch niets of weinig aan.

    (Oh, of: doe het zoals hierboven vermeld, met een off-shore trust, of een schenking maar dan wel een paar jaar voor uw dood — en dan ontwijk je het hele boeltje van erfenisrechten, hoera, hoera.)

    Nee, dat ze het doen zoals in het buitenland: geen erfenisrechten tussen echtgenoten. En geen erfenisrechten onder een paar honderdduizend euro (in de VS is het 3.5 miljoen dollar, dacht ik).

  14. Ik vraag me af of al de personen die vadertje staat verdedigen zelf al eens rechtstreeks met een erfenis te maken hebben gekregen en zien hoe alles afgeroomd wordt.

    Zelf heb ik als kleinkind moeten meedoen in twee erfenissen. En ja, we hebben mijn grootouders huis ook moeten verkopen.
    We hebben wel een jaar de tijd gekregen, dacht ik toch ?

    Om maar te zwijgen van wat een erfenis aanricht in de psyche van de mensen: je leert pas echt je familie kennen als je samen met hen in een erfenis zit. Alle oud zeer en ‘jij mocht dit en ik niet’ komt weer naar boven en alle rekeningen worden gemaakt… het is begot niet plezant.

  15. @K.Artman en Liesbet: jammer genoeg leven mijn grootouders niet meer, anders had je het hen eens kunnen uitleggen. Jarenlang keihard werken (zegt Fabricable, nu Nexans jullie iets?) om hun kinderen en kleinkinderen een betere toekomst te kunnen verzekeren. Zonder morren betaalden ze braafjes hun belastingen. Wat zij met dat overblijvende geld doen, is hun zaak. Ze zijn er al genoeg op belast. Daar hoeft de ontvanger niet voor te boeten, zoals nu wel het geval is. De hele regeling schiet zijn opzet voorbij en kleintjes worden erdoor gestraft. Een oudtante van mij heeft bij familie om geld moeten vragen om haar erfenisrechten te kunnen betalen. De omgekeerde wereld, toch? Net als bij Michel kookt mijn bloed als ik dit allemaal lees. En dat voorstel van geen erfenisrechten onder een bepaald bedrag lijkt me bijzonder rechtvaardig, niet?

  16. Ook het principe van de verwijlinteresten die onmiddellijk verschuldigd zijn op bedragen die je aan de staat moet betalen. Maar als je zelf iets moet terugkrijgen van de staat wordt daar uiteraard geen rente of intrest op betaald. Ho maar !
    Wij trekken al enkele jaren tussen 5000 en 6000 euro terug van de belastingen. Dat is ongeveer 450 euro PER MAAND die ik nu niet kan gebruiken. Ik verdien die nu, maar die worden door de bedrijfsvoorheffing rechtstreeks naar de staat doorgesluisd. Volgend (aanslag-)jaar kan ik dat allemaal aangeven, en dan gaat er nog een dik jaar over eer ik die effectief terugzie. Een renteloze lening van 2 jaar dus. Tssk.

    En don’t even get me started over heel die erfenisrechten-regeling. Schrijnende toestanden inderdaad, dit dient _dringend_ aangepakt te worden. Als we nu eens allemaal een mailtje sturen naar onze favoriete politici ? Misschien toch al een begin ?

  17. Voor de nicht en vreemden:65%, Michel. En dat zelfde geld dan nog eens belast wegens andere erfenis. Loopt véél meer op dan je zegt. Reken maar uit. Plus natuurlijk de “verwijlintresten”. Ik herinner mij trouwens de uitbetaling van de wedde van tijdelijken in het onderwijs: zes maanden wachten op het geld, dat dan bruto werd belast, dat je netto ontving -eerst lening bij de bank afbetalen- en dan maar zien wat ervan overbleef. Dat werd ook “normaal” geacht. “Het was nu eenmaal zo”. Tss.

  18. Ik heb misschien wat te kort geantwoord, het was zeker niet mijn bedoeling om mensen die met een overlijden geconfronteerd worden te kwetsen. Ik vind ook dat er, zeker onder ouders en kinderen en tussen echtgenoten, een redelijk deel belastingvrij moet zijn. Wat ook zo is en wat ik dus goed vind. En waardoor het argument ‘Doe alles maar op!’ dus ook niet echt meer klopt.

    Maar ik blijf wel bij mijn standpunt, dat er in se niets onrechtvaardigs is aan het principe van het belasten van erfenissen. Een erfenis is en blijft een inkomen dat je ‘zomaar’ krijgt, en zeker als dat van verre familie of van vreemden komt, mag de overheid daar van mij een stuk van afromen. Waarom mag de overheid wel je geld dat je met werken verdient belasten, en niet het geld dat je ‘krijgt’? Daarop heb ik nog geen antwoord gelezen.
    Als je naar de bakker gaat en met je loon, waarop jij al belast geweest bent, een brood koopt, dan gaat de bakker op dat geld óók opnieuw belast worden. Zelfs al is dat geld al eens als jouw loon belast. Het is niet het concrete geld op zich dat belast wordt, maar het inkomen van degene die het ontvangt. Waarom zou dat niet meer gelden voor een inkomen uit een erfenis?

    Dat je als deel van een gezin niet alleen voor jezelf werkt, maar ook voor je partner en kinderen, klopt, maar dat geldt toch veel minder voor een tante of verre nonkel bijvoorbeeld? Die werkt toch niet voor jouw gezin? Dus dan vindt ik het wel gerechtvaardigd dat daar het belastingvrije deel lager ligt en de belastingvoet hoger. Waarom zou iemand die toevallig een ‘rijke’ (relatief dus) tante of verre nonkel heeft, meer recht hebben op dat extra inkomen dan iemand anders die zo’n tante of nonkel niet heeft…? De huidige verdeling van de rijkdom is zeer ongelijk, door het belasten van erfenissen wordt die ongelijkheid toch een klein beetje afgezwakt. En ja, de grote vermogens ontsnappen hier misschien aan, maar dan moeten daar oplossingen voor gezocht worden zodat ze er ook niet aan ontsnappen. Ik ben voorstander.

    Dat de staat een stuk van het vermogen van overledenen ‘afpakt’, met alle respect, maar niemand kan zijn geld meenemen in zijn graf hé. Het wordt hem/haar sowieso afgepakt, door de dood, maar de overheid heeft vastgelegd hoe het verder verdeeld wordt.

    Dat van de verwijlintresten of belastingen die je als belastingplichtige direct moet betalen, maar waarop je als rechthebbende wel lang moet wachten, is een andere discussie, en dat vind ik ook niet ok.

    En nee, ik heb zelf nog geen erfenis gekregen, dat moet ik toegeven. Ik hoop er ook nog heel lang op te mogen wachten, maar als het zover is, denk ik echt niet dat ik kwaad ga zijn omdat ik ‘maar’ – neem nu – 80% ga krijgen.
    Ik zie elke dag de daklozen in de stations van Brussel zitten, en denk dat er echt wel grotere zorgen zijn dan een beetje belastingen te moeten betalen. Zolang je belasting moet betalen, ben je in feite nog zo slecht niet af… (Sorry, dit klinkt misschien populistisch maar het is wel zo.).

  19. @Liesbet

    Dus als ik op nieuwjaar een cent krijg van mijn vader of nonkel, dan moet ik daar ook belasting op betalen volgens jouw redenering. Realiteit is dat een handgifte niet belast is. Is dat dan geen inkomen in jouw redenering?

    Een tante is op de eerste plaats de zus van je ouder. Beide in hetzelfde gezin toch, maar erfenis tussen broers en zussen is toch ook zwaarder belast. Da’s niet altijd een “verre tante”, maar kan evengoed iemand zijn die even dicht in de familie staat als je eigen ouders.

    Rijkdom is ongelijk verdeeld. Is dat op zich fundamenteel onrechtvaardig? Minder gelukkig medemensen moeten uiteraard geholpen worden, maar erfenisrechten zijn uiteindelijk een communistisch ingegeven belasting. Sociaal OK, maar een mens moet zelf kunen bepalen wat er met zijn vermogen gebeurt na zijn dood. Punt.

  20. Zo gaat dat nu eenmaal met principes: zodra je ze begint toe te passen op concrete mensen, doet het zeer.

    Maar mag ik jullie er op wijzen dat elke geldelijke transactie belast wordt? Als ik met mijn verdiende geld (belasting op betaald!) een fiets koop, dan betaal ik btw én de fietsen verkoper betaalt belasting op zijn loon.

    Dus ook op een erfenis.

    Over het percentage kan je inderdaad wel twisten, maar tussen naaste familie heeft men dat gelukkig tot redelijkere proporties herleid.

    [slecht karakter aan] Deze reacties lezend: ik wist niet dat er nog zoveel monarchisten in Belgie waren. [slecht karakter uit]

  21. Ik ben niet zo’n voorstander van successierechten. Sterker nog, ik ben niet zo’n groot voorstander van belastingen in het algemeen – toch niet in de mate dat wij Belgen ze mogen ondervinden. Maar men heeft mij altijd geleerd dat wie klaagt, ook met een voorstel van oplossing op de proppen moet komen.

    Dus: als we de successierechten verminderen of afschaffen, welke belastingen gaan we dan verhogen, of welke kosten gaan we uit de werking van onze staat halen?

  22. @ waterhouse
    Toen de Vlaamse regering beslist had om de successierechten drastisch te verminderen, *stegen* de inkomsten eruit, het was gewoon niet meer de moeite om voor zo’n kleine belasting te frauderen. Dat ging over erfenissen tussen naaste familieleden natuurlijk. Zoals Michel hier mag ondervinden zijn ze voor andere gevallen nog steeds schandalig hoog.

  23. Misschien dat je er geen boodschap aan hebt Michel, maar ik wil toch 2 zaken aanhalen:

    – belastingen hebben ook het doel om te herverdelen. Een erfenis is geld waaraan de begunstigde zelf geen enkele verdienste heeft en dus “krijgt” zonder er zelf op enige manier voor gepresteerd te hebben. Stel dat je uit een rijke familie komt met ouders met diploma’s en hoge posities dan heb je al één keer langs de kassa gepasseerd. Je hebt immers al meer kansen gehad in het leven dan een ander. Om dan nog eens een smak geld te krijgen en het verschil met anderen groter te maken… neen, dan ben ik van mening dat er met erfenisrechten niets fout is. Ik ben er zelf ook doorgemoeten.

    – vergelijk uw eigen houding en die van diegenen die hier de “onrechtvaardigheid” uitschreeuwen eens met uw eerdere post over Yanina Wickmayer 🙂

  24. Geen idee wat Wickmayer met deze discussie te maken heeft. Als zij het niet eens is met de dopingwetgeving, mag zij dat gerust zeggen ook.

    Ik heb geen boodschap aan uw reactie, en wel omdat ik het fundamenteel niet eens ben met het uitgangspunt.

    Zoals ik al zei: een mens is géén eiland. Ik bouw dingen op voor mijn kinderen. Als ik nu sterf, moet het huis verkocht worden, zo simpel is het. En dat vind ik fundamenteel oneerlijk.

  25. 1. Het feit dat de bakker en de fietsenmaker belast worden heeft natuurlijk te maken met het feit dat zij handelaren zijn en aan het ruwe product een meerwaarde geven en een inkomen voor zichzelf creëren waarop ze dus belastingen moeten betalen. BTW en belastingen zijn trouwens niet hetzelfde.

    2. En wat is er mis met een inkomen dat je ‘zomaar’ krijgt? Ik kan dat met de beste wil van de wereld niet onrechtvaardig vinden.

    3. De graad van verwantschap heeft uiteindelijk niets te maken met hoe dicht of hoe ver je van je familie staat.

    4. Uiteindelijk zou het zelfs niet nodig zijn om na het wegvallen van successierechten belastingen te verhogen. Mocht de staat zichzelf net iets efficiënter organiseren en georganiseerde fraude aanpakken, dan creëert men op termijn waarschijnlijk zelfs een overschot. Zolang een boîte als Electrabel 0.00 € belasting moet betalen, dan vind ik dat Michel ook geen successierechten moet betalen.

    (Eigenlijk merk ik nu dat ik het in grote lijnen eens ben met Serge, van ginderachter).

  26. 1. Ik had het in mijn voorbeeld niet over BTW, maar over inkomstenbelasting. De bakker zal op zijn winst, afkomstig van reeds belaste lonen van klanten, ook (inkomsten)belasting moeten betalen. Dat hij nog waarde heeft toegevoegd, klopt, dat is zijn arbeid. Dat eenzelfde som geld (of hetzelfde briefke, om het plastisch voor te stellen) dus twee keer belast wordt, is wel ok als het over verdiensten door werk gaat, maar niet als het ‘gekregen’ geld is? Ik vind dat een vreemde redenering, ik zou eerder denken dat geld waar je voor gewerkt hebt, minder moet belast worden.

    2. Er is niets ‘mis’ met een inkomen dat je zomaar krijgt, maar het is wel zo dat je hierdoor meer ongelijkheid krijgt met mensen die niets zomaar krijgen. En we zijn het er hier in onze maatschappij grosso modo toch over eens dat dergelijke, niet-prestatiegebonden, ongelijkheden best zoveel mogelijk uitgewist worden, dat iedereen zoveel mogelijk gelijke kansen moet krijgen in het leven?

    3. Dat de graad van verwantschap niet altijd iets te maken heeft met hoe dicht je bij iemand staat, klopt, maar over het algemeen zullen relaties tussen echtgenoten en ouders/kinderen toch hechter zijn dan tussen verdere familieleden of vreemden. Het is geen wet van Meden en Perzen, maar het zal toch het meeste voorkomen. En wetten kunnen nu eenmaal niet elk individueel geval regelen, maar richten zich op de waarschijnlijkste situatie.

    4. Dat de besteding van overheidsgeld (veel) beter kan, betwist ik geenszins, integendeel. Maar of daardoor alle successierechten niet meer nodig zouden zijn, weet ik niet. Je zou ze dan ook nog altijd voor goede zaken en andere maatschappelijke noden kunnen gebruiken.

    En Michel, dat jullie huis zou moeten verkocht worden, snap ik niet. Sinds 2007 zijn de successierechten op de gezinswoning voor de langstlevende partner afgeschaft: http://www.vlaanderen.be/servlet/Satellite?c=Solution_C&cid=1150252361210&context=1141721623065&p=1186804409590&pagename=Infolijn%2FView

  27. Dat we het “hier in onze maatschappij grosso modo toch over eens (zijn) dat dergelijke, niet-prestatiegebonden, ongelijkheden best zoveel mogelijk uitgewist worden” is redelijk overdreven. Voor mij is daar niets mis mee. Als ik iemand geld wil geven, dan is dat toch wel mijn zaak zeker?

    “Dat iedereen zoveel mogelijk gelijke kansen moet krijgen in het leven” spreekt voor zich, maar u gaat te ver om zoiets te reglementeren.

    Om slecht karakter van antwoord te zijn, koning worden en aldus een verantwoordelijke, publieke functie bekleden als erfenis is inderdaad niet meer van deze tijd. Maar als privé persoon over je vermogen beschikken is iets anders.

  28. Eerst en vooral : interessante discussie !!

    Ten tweede :
    @ Liesbeth : wat is jouw standpunt dan over winsten gekregen van de lotto ? Deze worden bij mijn weten ook niet belast. En dat is speciaal zo als een uitzondering opgenomen.

    Ergens is er toch wel iemand (geweest) in het gov.be die vond dat het niet kon dat de lotto winst belast werd…

  29. “En we zijn het er hier in onze maatschappij grosso modo toch over eens dat dergelijke, niet-prestatiegebonden, ongelijkheden best zoveel mogelijk uitgewist worden, dat iedereen zoveel mogelijk gelijke kansen moet krijgen in het leven?”

    euh, neen.

    gevaarlijke manier van denken. als mijn buurman meer verdient dan mij en hij dus meer geld kan besteden aan de opvoeding van zijn kinderen, moeten we dat verschil dan ook maar uitwissen? quota voor de hoeveelheid speelgoed, uitstapjes, cultuur… die ouders hun kinderen mogen geven?

    gelijke kansen, absoluut. maar dat wil niet zeggen dat wat sommige mensen bereiken dankzij die kansen (iedereen kan studeren, bedrijf oprichten, eigendom kopen) per definitie slecht is en een “uit te wissen ongelijkheid is” en al zeker niet op momenten van groot verdriet.

  30. “niet-prestatie gebonden ongelijkheid” stond er, Stijn.
    Dus meer verdienen/hebben door meer te werken: ja, dat is een aanvaardbare ongelijkheid (tot een bepaalde hoogte wat mij betreft).
    Ongelijkheden waar je zelf geen enkele verdienste of schuld aan hebt, neen, dat vind ik niet aanvaardbaar. Iedereen heeft als mens dezelfde rechten en moet zoveel mogelijk gelijke kansen krijgen. En ik vind dat de maatschappij daar moet voor ijveren, en dus niet-prestatie gebonden ongelijkheden (die dus in feite totaal willekeurig zijn) zoveel mogelijk moet uitwissen. Vrijheid, gelijkheid en broederschap.

    Lottowinsten e.d.: ik zie in feite geen enkele reden waarom die ook niet zouden belast moeten worden. Geen idee waarom het niet zo is, misschien uit pragmatische overwegingen omdat het toch niet om zo’n grote bedragen gaat alles bijeen?
    Handgiften worden idd. ook niet belast, maar opnieuw om pragmatische redenen, omdat het gewoon niet haalbaar en controleerbaar is, niet zozeer uit principe.

  31. Wat de winsten uit kansspelen betreft: deze worden niet belast als je ze ontvangt. Als je dat gewonnen geld belegt moet je er uiteraard roerende voorheffing op betalen.

    Het streven naar gelijkheid (in de zin van gelijke kansen) is nobel, maar mag geen nivellering naar beneden betekenen.

    Sowieso is elke lineaire belasting onrechtvaardig.

  32. Voor de volledigheid moeten we ook rekening houden met het feit dat elke deelname aan kansspelen op zich een vrijwillige belasting is.

  33. Brr. Ik durf er alvast niet aan te denken als mijn grootouders en mijn ouders het loodje komen te leggen.

    In ieder geval heb ik onze staat altijd al een beetje als Animal Farm bekeken: we zijn allemaal gelijk, maar sommigen zijn meer gelijk dan anderen.

    Als je de belastingsdruk hier zou bekijken, dan zal je merken dat de druk het hoogst ligt bij de middenklasse: werkende tweeverdieners met een klein spaarpotje, kleine zelfstandigen, etc. De rijken voelen die druk alvast niet want hun vermogen steekt in allerlei fiscale constructies en venootschappen en wordt vertegenwoordigd door batterijen boekhouders met kennis van zaken. De have-nots, wel, die zitten aan de zelfkant van de maatschappij en buiten een basisinkomen dat onder de armoedegrens zit,… tjah…

    Wat mij nog het meeste steekt is dat bemiddelde mensen zoals u en ik het gelag betalen voor een veel te log staatsapparaat.

    Wat mij altijd al gestoord heeft is hoeveel mensen er wel niet als ambtenaar werken. En dan heb ik het niet over statutairen bij één of andere gemeentedienst. Neen. Ook over projectmedewerkers, medewerkers van allerlei parastatalen, medewerks van duizend-en-één gesubsidieerde VZW’s, vakbonden, mutualiteiten,…

    Ik wil nu niet beweren dat ik hun functie in vraag wil stellen, maar een bediende die (on)rechtstreeks voor de staat werkt, genereert economisch nauwelijks meerwaarde. Ik ben zelf nog ambtenaar geweest, en ik heb altijd abberant gevonden dat men een voorheffing op mijn loon inhield: buiten de interest die men erop verkreeg – op kosten van de economie, want dat geld moet ook ergens van komen – werd die voorheffing ooit toch omgezet en uitbetaald als mijn nettoloon.

    Geen wonder dus dat de staat zich dus verlaagt tot een veredelde kunst van lijkenpikkerij. Administratieve vereenvoudiging, my coddlings!

  34. Liesbeth: “Dus meer verdienen/hebben door meer te werken: ja, dat is een aanvaardbare ongelijkheid (tot een bepaalde hoogte wat mij betreft).”

    dus als de ouders leven en ze verdienen meer, dan mogen de kinderen meegenieten? maar vanaf het moment dat ze er niet meer zijn worden de kinderen “ongelijk bevooroordeeld”?

  35. Een truukje om een groot gedeelte erfenisrechten op een woning te vermijden, is je kinderen bij de aankoop officieel mede-eigenaar van de woning te maken (zelfs al betaal je zelf alles, inclusief de registratierechten en de onroerende voorheffing).

    Jamaar, hoor ik je denken, kunnen mijn kinderen me dan niet uit mijn eigen huis zetten? Nee, niet wanneer je een clausule voorziet dat je tot je eigen dood het vruchtgebruik hebt.

    Zelfs als enig kind erf je dan slechts een half huis waarop erfenisrechten moeten betaald worden en dat is toch al een stuk interessanter dan op een heel huis. Bij meer kinderen wordt het nog interessanter omdat het eigen deel dan kleiner wordt.

    De details van die regeling zou ik zelf ook eens moeten opzoeken, maar op notaris-websites vind je daar zeker zaken over terug.

  36. @liesbeth: jammer dat je geen blog hebt. Ik zou je graag lezen.

    Het is een van de verdiensten van ons systeem dat het verschil tussen de hoogste en de laagste lonen relatief klein is (zie vandaag nog in de krant). Om dat te bereiken heb je systemen nodig die de welvaart helpen herverdelen. Zoals successierechten. Met discussies als deze dreig je op basis van een anekdote (hoe frustrerend ook voor Michel en zijn familie) heel wat kind met het badwater weg te gooien.

    Naast geld worden er in de wereld ook nog andere dingen overgeerfd: politieke invloed, een netwerk, een plaatsje in het rechtssysteem, een parlementair zitje… (zie bv. de zoon van Sarkozy). Als het evident zou zijn dat geld/bezit onbeperkt mag overgeerfd worden, dan ook deze immateriële zaken. En omgekeerd.

  37. Als ik even wat mag roepen :
    – Als je veel belastingen moet betalen, dan verdien je ook veel
    – Als je geen erfenisrechten wil betalen, dan kan je de erfenis altijd weigeren

  38. Een huis, JJ. Houd dat even in gedachten. Een huis met meubels en misschien wat schilderijen en een bibliotheek en andere dingen die al generaties in de familie zijn.

    Dat wordt geschat op een geldelijke waarde, en dan moet daar een percentage van betaald worden.

  39. Een huis met een grote emotionele waarde, inderdaad.
    Maar ook met een (blijkbaar vrij grote) financiële waarde. Je wordt er dus rijker van. En dus heeft de gemeenschap het recht om dat te belasten.

    (Ik ga er overigens van uit dat je er geen probleem mee hebt om dit op deze manier te bediscussiëren, gezien de cassante toon van je post. Ook al is het een gevoelig onderwerp.)

  40. “En dus heeft de gemeenschap het recht om dat te belasten.”

    Waarom heeft de gemeenschap volgens jou meer recht op dat stuk financiele waarde dan diegene die erft?

  41. Waarom hebben de kinderen van een erflater meer recht op de erfenis dan zijn/haar buurman ?
    Waarom hebben de werknemers van een succesvol bedrijfsleider geen recht op die erfenis, terwijl zijn kinderen, die (bijvoorbeeld) totaal niets hebben bijgedragen tot zijn rijkdom, er wel recht op hebben ?

    De gemeenschap heeft dat recht, omdat de gemeenschap, waar jij en ik ook deel van uitmaken, dat zo beslist heeft. Wil je uit die gemeenschap stappen ? Verhuis dan, en maak geen gebruik meer van de wegeninfrastructuur, van de sociale zekerheid, van het onderwijssysteem…

  42. Het blijft me verbazen hoe mensen dingen lezen die er niet staan: de details –ze doen er trouwens ook helemaal niets toe– ga ik écht niet op het internet zetten.

    Zoals die “Waarom hebben de kinderen van een erflater meer recht op de erfenis dan zijn/haar buurman?” — wat moet ik dáár in lezen? JJ heeft een slechte relatie met zijn familie? JJ heeft duidelijk geen kinderen? Serieus: probeer geen dingen te lezen die er niet staan, “cassant” geschreven of niet.

    Het gaat mij om twee zaken:

    Ten eerste: de nalatenschap van uw ouders, grootouders, andere familie is voor mij niét alleen maar het geld waard dat het geschat is. Voor mij is het huis van mijn grootouders dat ze een eeuw geleden gekocht hebben in het midden van de velden méér dan alleen het geld dat een huis met een grote tuin in Sint-Denijs-Westrem waard is in 2009.

    In de reactie hierboven vind ik het toontje van “je wordt er dus rijker van” pijnlijk schamper. Niet iederéén is zo materialistisch ingesteld, JJ.

    Ten tweede: het systeem van erfenisrechten geeft mij op dit ogenblik de boodschap “leef uw leven voor uzelf, screw the kids, zorg ervoor dat er op het einde van uw leven zo weinig mogelijk overblijft”.

    Ik vind trouwens dat iemand een Godwin-achtige wet zou mogen uitvinden over het “Verhuis dan”-argument. “Als het u niet aanstat ga dan ergens anders wonen”? Neen: dit is een democratie, die van iedereen is, en niet alleen van mensen die één gedacht aanhangen. Als het mij niet aanstaat, heb ik het recht om te reclameren. Deal with it.

    En als het genoeg mensen niet aanstaat, kunnen er zelfs –gasp!– wetten veranderd worden en zo.

    En met al dat gedoe over “herverdeling” en “erfenisrechten betalen voor uw gratis onderwijs”: kan iemand mij zeggen wat, voor de verschillende bestuursniveaus in ons land, de inkomsten zijn uit erfenisrechten? En wat dat in vergelijking met andere belastingen en dergelijke opbrengt?

  43. @JJ (51) Komaan zeg, de gemeenschap, de gemeenschap, etc… waar jij en ik ook deel van uitmaken, zeg je… betekent dat dan ook dat er niets meer moet veranderen ? Dat alles in beton gegoten is en dat je maar moet slikken wat ‘de gemeenschap’ besloten heeft ? En wie *is* dan eigenlijk die gemeenschap ?

    Op op mijn eigen vraag te antwoorden: WIJ zijn de gemeenschap, en wat ik hier lees is dat de ene helft van de gemeenschap alhier niet akkoord is met de andere helft van de gemeenschap – en dat er dus goed over door gediscuteerd mag worden en dat, als er genoeg mensen voor te vinden zijn, er misschien eigenlijk toch wel eens iets aan mag gedaan worden – door de gemeenschap – door ons.

    En die verwijzing naar de gemeenschap die dat zo beslist heeft + stap er maar uit als het je niet aanstaat ? Sorry, maar er bestaan genoeg achterdeuren (zoals hierboven in @44 beschreven, of een bvba oprichten met aandelen en daar uw huis insteken, etc) zodat men erfenisrechten kan ontwijken – legaal, zonder dat de gemeenschap daar iets tegen kan doen. En de mensen die deze dingen doen gaan heus niet verhuizen of er een verplaatsing minder voor doen… Dus dat klopt niet helemaal.

    On the side : Hoe zou een wet op de erfenisrechten er moeten uitzien zodat men ook rekening houdt met het sociale aspect van de erfenis ? Met het feit dat kinderen of kleinkinderen graag het huis van hun familie die al lang in de familie is willen behouden, maar niet zomaar onmiddellijk de benodigde belasting hiervoor kunnen betalen ?

  44. Michel,
    waterhouse zei : “Waarom heeft de gemeenschap volgens jou meer recht op dat stuk financiele waarde dan diegene die erft?” dus ik antwoordde. Geen kwestie van iets lezen dat er niet staat.
    “Pijnlijk schamper” : dat is jouw subjectieve interpretatie, ik heb het zo niet geschreven, en zeker niet bedoeld.
    Het “Verhuis dan”-argument en Godwin : de twee zijn niet te vergelijken. Godwin is een reactie op foutieve, oppervlakkige historische analogieën. “Verhuis dan” is een reëel argument : ik wordt ziek van al die kleine verwende egoïstjes, die zich wel een gemakkelijk leven laten aanmeten door hun ouders en door de gemeenschap, maar weigeren er iets voor terug te doen. Al dat geleuter over te hoge belastingen. (En met “kleine, verwende egoïstjes” dacht ik niet aan jou, Michel)

    Ik heb overigens wel kinderen, maar ik weet nu al dat ik ze financieel niet zo veel zal kunnen meegeven. Ik weet wel dat ik ze een uitstekende opvoeding en opleiding zal kunnen geven, voor een groot stuk dank zij de gemeenschap. Zowel ik als mijn vrouw komen uit eerder arme landbouwersfamilies. Als de gemeenschap, met zijn herverdelende belastingen, er niet was geweest, dan was er in mijn gezin geen sprake geweest van hoger onderwijs. Of orthodontie voor mijn dochter. En dan was de jongste al dood geweest.

  45. …en dat ligt dus aan de erfenisrechten? Ik zeg het: ik wil serieus de cijfers zien.

    Mijn niet-kennersaanvielen is dat die in het niets verdwijnen vergeleken met de andere herverdelende maatregelen in ons land — de enorme belastingen in vergelijking met veel andere landen, bijvoorbeeld.

    Belastingen die ik trouwens met de glimlach (niet echt, maar je begrijpt wat ik bedoel) betaal, precies omdat ik in ons systeem geloof. En dat er hier trouwens ook al doden waren gevallen.

    Maar erfenisrechten zoals ze nu zijn, vind ik asociaal, egoïsmebevorderend, en in de praktijk wellicht hun doel voorbij schietend wegens te omzeilen door net diegenen die in de optiek van sommigen het meest “herverdeeld” zouden moeten worden.

  46. Alex Bosmans: in je laatste paragraaf bedoel je zonder twijfel het emotionele aspect.
    Het sociale aspect wordt nu al geregeld : de erfgenamen krijgen een deel van de erfenis, de gemeenschap een ander deel. Hoe dichter de erfgenamen (juridisch) bij de erflater staan, hoe groter het aandeel dat zij krijgen en hoe minder de gemeenschap.
    Het emotionele aspect : ik weet niet of dat mogelijk en wenselijk is : mag de staat zich met zoiets subjectiefs bezighouden, en het als maatstaf voor belastingen gebruiken ?

  47. Mijn vraag “Waarom hebben de kinderen van een erflater meer recht op de erfenis dan zijn/haar buurman?” is overigens pertinent.

  48. Mijn kinderen hebben meer recht op mijn nalatenschap san mijn buren omdat ik meer van houd. En dat ik het voor hén gedaan zal hebben, uiteindelijk, op het einde van mijn leven, al dat werken.

  49. Dan moeten ze hervormd worden. Of vervangen door een vermogensbelasting. Met veel aandacht voor “uiterlijke tekenen van welstand”.
    Veel geluk ermee. Als je nu zou beginnen met hervormen, vrees ik dat het eerder de andere kant op zal gaan. Kijk naar wat Bush in de V.S. heeft gedaan. (Hm. Misschien moeten we hiervoor ook wel een Godwin bedenken.)

  50. @JJ Ik bedoelde inderdaad het emotionele aspect.

    En ik zeg niet dat er geen erfenisrecht meer betaald moet worden. Mischien is er een tussenweg: kan de belasting verminderd worden, uitgesteld worden door over x jaar af te betalen, kan gans de wet herzien worden, dat er rekening mee gehouden wordt dat een huis in de familie kan blijven als het al xxx jaar daarin zit.

  51. @Michel (58) : inderdaad, en daarom zijn de erfenisrechten tussen ouders en kinderen dan ook het laagst.
    Maar anderzijds hebben je kinderen het later misschien helemaal niet nodig, terwijl die hypothetische buurman om oorzaken buiten zijn wil misschien wel een arme duts is, die nooit de kans heeft gekregen om zo goed voor zijn kinderen te zorgen.

  52. @Alex Bosmans (60) :
    x-jaar afbetalen : kun je geen hypothecaire lening afsluiten om die erfenis af te betalen, met het huis in kwestie als onderpand ? OK, dan moet je jezelf dus in schulden steken, maar intussen ben je dus een huis rijker, dat je kan verhuren. Of, afhankelijk van je emotionele binding, dat je zelf kan bewonen, terwijl je je huidige huis kan verhuren of verkopen.
    “dat er rekening mee gehouden wordt dat een huis in de familie kan blijven als het al xxx jaar daarin zit” : are you serious ?

  53. @62: Enig idee wat de woekerintresten zijn die de staat vraagt op erfenisrechten? Ik dacht wel van niet. 🙂

    @61: Wat ik met mijn hebben en houden doe en aan wie ik het geef tot drie jaar voor ik sterf, daar trekt de staat zich niets van aan, maar als ik dood ga, dan veranderen de regels. Als ik geen kinderen heb en ik wil mijn huis aan mijn buurman geven, dan komt plots de staat 65% van de tegenwaarde in geld eisen.

    Waarom geen heffing op schenkingen tussen levenden, dan, om consequent te zijn?

  54. @ JJ (62): Ik schreef het niet om grappig te doen (al heeft dat blijkbaar wel dat effect). Maar ik heb ook niet de tijd genomen om het volledig door te denken. Het is een graai uit de grabbelton van mijn ideeën.

    Trouwens een vraag: ik ben niet helemaal zeker van wat je nu verdedigt: ben je akkoord met het feit dat deze erfenisrechten, zoals nu ingericht/opgezet, hun doel voorbijschieten? M.a.w. verdedig je het principe van de herverdeling van de winsten maar kan je akkoord gaan met het feit dat dit voor de erfenisrechten bijzonder slecht opgezet is, of kan je je volledig vinden in hoe dit nu werkt ?

  55. @Michel (63) : woekerinteresten : vandaar mijn voorstel om een hypothecaire lening af te sluiten.
    Schenkingen tussen levenden : de heffingen daar zijn dezelfde als de erfenisrechten, alleen zijn handgiften niet te traceren.
    @Alex Bosmans (64) : ik ging ervan uit dat je het inderdaad niet had doorgedacht, vandaar dat ik er ook niet serieus op doorging. Het zou te makkelijk geweest zijn.
    Wat ik verdedig : Ik reageer vooral op het feit dat de eerder emotionele reactie van Michel (zijn goed recht, hij voelt zich op een moeilijk moment het slachtoffer van het systeem) door de usual suspects wordt aangegrepen om de gebruikelijke aanvallen tegen de staat en tegen het heffen van belastingen uit te voeren.
    Mijn standpunt : belastingen zijn nodig en positief, ze mogen best nog wat herverdelender zijn dan op dit moment het geval is. Met een betere controle zouden ze ook een stuk lager kunnen zijn, wat zeker nodig is.
    Ook erfenisrechten zijn positief, juist omwille van het herverdelend karakter. Het huidige systeem is zeker niet perfect, maar ik zie hierboven geen betere voorstellen.

  56. 1. Een goed voorstel vind ik om alle erfenissen tot een bepaalde waarde (laat ons zeggen: 1 miljoen €) vrij te stellen van successierechten.

    2. Bedragen daarboven kunnen belast worden, volgens het inkomen van de ontvanger.

    3. Werknemers van een bedrijf hebben geen recht op de erfenis van een bedrijfsleider, omdat zij geen risico hebben gelopen om een onderneming op te starten, te leiden, …

  57. @Wendy Kroy (66) :
    1. Een miljoen euro ? 10.000 EUR lijkt me meer in de richting.
    2. Dus samenvoegen met de inkomstenbelastingen ? Ik vermoed dat je dan een probleem zal hebben met het gelijkheidsbeginsel. Je zou kunnen belasten omgekeerd evenredig met het vermogen van de erfgenaam. Maar dan geef je natuurlijk weer een cadeau aan zij die nu al ontduiken.
    3. Dat is wel erg zwart-wit, vind je niet ? Als zo’n bedrijfsleider met een bedrijf begint als zijn kinderen al het huis uit zijn, dan hebben zij toch evenmin een risico gelopen ?

  58. 1. Tja, het vrij te stellen bedrag zal bediscussieerd moeten worden, maar 10.000 € lijkt me dan weer erg weinig.

    2. Elke vorm van belastingen die niet gekoppeld zijn aan het inkomen is volgens mij onrechtvaardig.

    3. De kinderen hebben uiteraard geen risico genomen, maar ze hebben het geluk dat hun vader of moeder bedrijfsleider is geweest. Je vraag was trouwens waarom de werknemers van het bedrijf geen recht hadden op die erfenis. (Het antwoord is natuurlijk simpel: omdat zij geen erfgenamen zijn).

  59. Dat is inderdaad gewoon misdadig.

    Mijn best vriend (30j oud) is op twee maand tijd zijn beide ouders verloren. Alsof dat nog niet genoeg is zit de kans erin dat het huis waar hij bijna heel zijn leven in gewoond heeft verkocht moet worden omdat hij (misschien) de erfenisrechten niet kan betalen.
    Daar hebben zijn beide ouders dan heel hun leven voor gewerkt, om een huis aan hun enige zoon te geven… Ik zou er bijna zelf van beginnen bleiten.

  60. In “rechte lijn” vallen de te betalen successierechten best mee (grotendeels gemiddeld tussen de 2 en 6 % op de te erven som) en dan moet je het geërfde huis waarschijnlijk niet verkopen hé.
    Mits een goede successieplanning kan je de “monster tarieven” tussen broers en zussen , neef en nichten perfect vermijden. Je kan zo een berekening best eens laten maken bij de Notaris of via jouw bankier. Deze kunnen je ook advies verschaffen over mogelijke oplossingen indien de “successie factuur” te hoog zou uitvallen.

    Over de “rechtvaardigheid” van het bestaan van successierechten spreek ik me niet uit… ik stel alleen maar vast dat de “overheden” reeds eeuwen geleden zeer inventief waren om geld in het laadje te krijgen……momenteel heeft die taxatie vele namen (bedrijfsvoorheffing, roerende voorheffing, onroerende voorheffing, accijnzen, successierechten…. ) en die is nodig om ons “sociaal net” te financieren. De enige opmerking die ik zelf wil maken…. er moest veel meer controle op de uitgaven van de Staat zijn en de regeringen zouden moeten aantonen dat ze onze centen als “goede huisvader” beheren (dit betekent ook dat de burgers meer zouden gecontroleerd worden op ziekte, werkloosheid, zwart werken, enz) … en dan ..misschien… zou de belastingsdruk wat kunnen dalen … hope for the best…prepare for the wurst

Reacties zijn gesloten.