Daarnet op de trein de vierde aflevering van het derde seizoen van Battlestar Galactica gezien. Ik had ze al van vorige week staan, maar ‘t was er nog niet van gekomen.

‘t Was weer wreed de moeite waard.

Ja, uiteraard, ‘t is Science Fiction. Met robots en zo, jawel. En zeer zeker, er zijn speciale effecten. Màchtige speciale effecten zelfs.

Maar dat maakt allemaal niet uit. Het speelt zich af op ruimteschepen, en er wordt gehyperspaced dat het een lieve lust is, maar ook dat is eigenlijk maar incidenteel.

Want uiteindelijk gaat het over het conflict tussen een militaire hiërarchie en een gewone regering. Over democratie en hoe absoluut die kan of mag of moet zijn. Over een cyclus van haat en wraak en of die eigenlijk wel te doorbreken is, over het doel en de middelen daartoe, en of het één het andere heiligt.

Over vader en zoon Adama, en hoe ze met elkaar omgaan. Over liefde, eenzijdig, wederkerig, of dat ze’t eigenlijk zelf niet weten. En over hoe ver men gaat voor liefde—om er te krijgen, of om ze te houden. Over kinderen hebben en kinderen willen. En over vriendschap en vertrouwen.

Voor mij is het centrale thema van de serie verantwoordelijkheid en hoe ermee omgaan. Het besef dat men verantwoordelijk is voor het hele menselijke ras, of voor de democratie, of voor zijn medesoldaten, of voor zijn partner, of voor zichzelf, en hoe dat dan uitdraait.

En dat het Cylons en mensen zijn, dat is uiteindelijk maar een handige metafoor voor allerlei andere dingen.

Het helpt dat zowat àlle personages fantastisch geschreven zijn, van een magistrale Edward James Olmos als Adama over een getormenteerde Baltar, en de bloedstollend mooie Number Six, Appolo, tot Zarek en Laura Roslin toe, die net zo goed anonieme administratoren hadden kunnen zijn.

Personages die in de oude serie volledig uit bordkarton opgetrokken waren, zijn hier vaak bij de sterkste: Boomer en (vooral) Tigh pakweg, maar ook Starbuck—de initiële schok omdat de rol van Dirk Benedict door een vrouw gespeeld werd, was na één aflevering al helemaal voorbij, en in het derde seizoen heeft ze mijn hart al verscheidene malen doen breken.

Zonder het plot te vertellen: de volgende aflevering heet Collaborators. En de serie kennende, zal het niets uitmaken dat het zich allemaal op de last surviving Battlestar, Galactica afspeelt. Zou het zich even goed af kunnen spelen hebben in Vietnam, of de tweede wereldoorlog, of in Tsjetsjenië, of in de Amerikaanse Burgeroorlog, of zelfs mutatis mutandis in een groot bedrijf of in een middelbare school.

Vrijdag wordt het uitgezonden. Ik kan haast niet wachten.