Godsdienst

‘t Is vanavond ouderbijeenkomst op school, voor de eerste communie van Zelie. Sandra is secretaris van de oudervereniging, en die hebben op hetzelfde moment vergadering, dus ik ben van corvee.

Ik ben niet aan godsdienst. Of nee, correctie: ik ben wel helemaal aan godsdienst. Maar dan eerder zoals (sommige! andere!) mensen amateur van porno kunnen zijn: bekijken en erover lezen is één ding, actief meedoen is een heel andere zaak.

Het interesseert me wel allemaal heel erg, in die mate dat ik op elke willeurige dag wel minstens één boek over het een of andere aspect van godsdienst aan het lezen ben—op dit moment is dat Patrick Geary’s wel bijzonder boeiende Stop met lachen, daar vanachter! ‘t Is echt interessant! Furta Sacra: Thefts of Relics in the Central Middle Ages—maar ik ben niet gelovig.

Ik kan wel zien waarom mensen troost of soelaas of steun of inspiratie of zingeving of watdanook in hun godsdienst naar keuze zouden vinden, maar ik heb er niet de minste behoefte aan.

Er is goed en er is kwaad in de wereld, jazeker, maar ik zie niet in waarom dat aan iets bovennatuurlijks zou moeten te danken of te wijten zijn.

We mogen geen kwaad doen, jazeker, maar waarom zouden we dat alleen maar moeten doen met de boeman van een slecht karma, of met de boeman van “onz’heere zal u straffen”? En uiteraard moeten we streven naar het goede, , maar waarom zouden we dat alleen maar doen met het nirvana of rijstpap met gouden lepels in het vooruitzicht?

Ik geloof niet dat er ergens een al dan niet welwillende aanwezigheid is achter de schermen, dat er ergens een transcendente teleologie bestaat of zou moeten bestaan. De wereld is wonderlijk, de natuur is een mirakel, en daar een sturende ontwerper achter plaatsen, dat is voor mij overbodig.

In het beste geval vind ik van godsdienst hetzelfde als Stephen Jay Gould als hij over non-overlapping magisteria spreekt: godsdienst kan men niet op een wetenschappelijke manier benaderen (“bewijs mij dat God bestaat”), en wetenschap niet op een godsdienstige manier (het is zinloos te “geloven” in de zwaartekracht). De twee staan los van elkaar, en als ze in elkaars vaarwater komen, dan is dat een recept voor problemen: intelligent design is dan nog bij de minst gevaarlijke uitwassen.

Want in het slechtste geval ben ik het eens met Richard Dawkins: godsdienst is gevaarlijk, een mens moet maar kijken naar wat er allemaal in naam van de godsdienst gedaan wordt.

Afijn, maar dat alles dus om te zeggen dat het straks vergadering van de eerste communie is. Wat moet een mens doen met zijn kinderen? Ze zitten op een katholieke school—een jezuietencollege begod!—en toch zijn wij niet gelovig.

Wij hebben die school gekozen omdat we het een goede school vinden. En omdat ik ze naar een katholieke school wou sturen: ze moeten zelf de keuze kunnen maken, houd ik mezelf voor. En dat kan niet als ze van in het eerste leerjaar een soort anti-religieus dogma opgedrongen krijgen.

Maar ik heb het daar lastig mee, ,jawel. Zou ik ze in Saoedi-Arabië ook naar een religieuze school gestuurd hebben? Of in de Verenigde Staten? Ik ben er wel zeker van van niet, nee.

Ach ja. Ik verantwoord het voor mezelf als geloven in Sinterklaas: het zou spijtig zijn als ik het ze nu ontzeg, dat kinderlijke geloof in Jezus en de Goede God. Ze mogen hun illusies hebben, en ik ga ze er niet van afhelpen. Meer nog: ik ga actief meehelpen de illusie hoog te houden, zo goed mogelijk en met alle respect voor alle betrokken personen.

Net zoals ik ze niet zeg dat die vent met zijn rode cape niet écht Sinterklaas is, maar alleen maar De Man Die Sinterklaas Kan Worden, nonkel Rudy.

Geschreven al luisterend naar: Radiohead – Pablo Honey – Anyone Can Play Guitar

Geschreven al luisterend naar: Radiohead – Pablo Honey – Creep

31 reacties op “Godsdienst”

  1. Elk zijn uitleg, maar het is toch een beetje krom om te stellen dat je je kinderen naar het confessioneel onderwijs moet sturen i.p.v. naar een pluralistische school om ze de keuze te laten.

    Als mensen die bewust niet gelovig zijn meewerken aan hun dominantie op het vlak van onderwijs of gezondheidszorg, kunnen we ze misschien beter direct heel ons land laten besturen.

  2. “En dat kan niet als ze van in het eerste leerjaar een soort anti-religieus dogma opgedrongen krijgen.”

    Amen. Ik vind het zeer aangenaam om te merken dat mijn kinders in een katholieke basisschool opgevoed worden met een respect voor “dat er van soorten is”. Dat ze al eens op bezoek gaan in een moskee bijvoorbeeld. Dat het suikerfeest mee-beleefd wordt.

    Het soort grootmoedigheid en breeddenkendheid dat ik iedere rabiate anti-reli-geus van harte toewens.

    En dat het allemaal maar brood en spelen zijn voor mensen die geen blijf weten met de leegtes in zichzelf, daar komen ze vanzelf wel achter. Of daar zal de paus wel voor zorgen. 🙂

  3. Maarreuh, en omdat dat idee hier blijkbaar wordt bijgetreden : enig antireligieus dogma, is mij nooit opgedrongen in de staatsscholen waar ik leerling was. Is dat niet een beetje provocerend omdraaien wat godsdienstonderricht al eens wordt verweten ?

  4. Ik moet zeggen, dat is het eerste dat ik daarvan hoor, dat ze kinderen in het gemeenschapsonderwijs antireligieus opvoeden. En dat voor iemand die nog nooit de binnenkant van een katholieke school gezien heeft.

  5. I do not believe in the immortality of the individual, and I consider ethics to be an exclusively human concern without any superhuman authority behind it.

  6. Ik kan je keuze voor het Katholieke onderwijs volgen, daar het gemeenschapsonderwijs nog steeds hopeloos achter staat. Ik kan echter niet volgen waarom je je dochter haar ‘communie’ laat doen, dat is toch geen vereiste voor in een katholieke school les te mogen volgen? Je wil haar zelf laten kiezen, maar ergens duw je ze toch in een richting door ze haar communie te laten doen…

    Ikzelf ben nog maar enkele jaren vrijzinnig. Ik ben beginnen loskomen op mijn 14e, maar heb me pas echt afgescheurd van het geloof op mijn 18e, en dan vrij radicaal, ik heb mijn doopgeloften (bewust) ongedaan laten maken en mezelf laten schrappen uit de kerkelijke registers. Ik vond het jammer dat ik destijds zo gestuurd ben naar die éne god…

  7. Dat het gemeenschapsonderwijs “nog steeds hopeloos achter staat” is ook een fabel. Veel hangt af van de betrokken school.
    In ieder geval heb ikzelf nooit een “hopeloze achterstand” gewaar geworden in hoger onderwijs, noch – want je kan natuurlijk niet voortgaan op één persoon – veel ex-medeleerlingen.
    Maar goed, we zullen dat debat hier niet voeren in deze posts, ik weet dat het een hardnekkig vooroordeel is en ik voel zo al de anekdotes en individuele gevallen komen.

  8. In het beste geval vind ik van godsdienst hetzelfde als Stephen Jay Gould als hij over non-overlapping magisteria spreekt: godsdienst kan men niet op een wetenschappelijke manier benaderen

    Dat is toch wat mijn idool beweert. Heb het boek mijn lief cadeau gedaan, moet het zelf nog lezen evenwel…

  9. Ik vind het vreemd dat je zegt dat één van de redenen om de kinderen naar het katholieke onderwijs stuurt opdat ze zelf zouden kunnen kiezen. Is een neutrale school dan niet beter? Eventueel in de godsdienstles? Hoewel, toen ik laatst aan mijn dochter vroeg over wat ze in zedenleer hadden gezien rond Kerst, was het antwoord (a la Jambers): “wie was Jezus, wat deed hij en waarom”.

    MAAR: veel belangrijker is wat je zelf aanhaalt, eerder: interesse voor godsdienst zit er in of niet. Ik ben volstrekt atheïstisch opgevoed, zonder vormsel. Dit maakte mij wel nieuwsgierig naar geloof. Later, toen filosofie mij interesseerde werd die nieuwsgierigheid nog groter. Als atheïstische (nu ja, agnostische, zeker) mens ben ik na de geboorte van mijn dochtertje een kaarsje gaan branden in de Sint-Baafskathedraal: omdat ik dit al ritueel heb gezien bij mijn grootouders en omdat ik het een mooi symbool vond.
    Kortom..’t is al niet zo zwart-wit. En je wilt de vrijzinnigen die beter op de hoogte zijn van religieuze beginselen niet de kost geven!

  10. Hum, nog even: neen, dus, he: in het stads- of gemeenschapsonderwijs worden kinderen helemààl niet antireligieus opgevoed. (Zie mijn Jezus-anecdote). Toen ikzelf nog in het rijks zat heb ik ze àllemaal geleerd, de wereldgodsdiensten, en dezelde tendens zie ik bij mijn dochter!

  11. Ik merk toch dat katholieke scholen de laatste tijd zeer hard hun best doen om ‘een blik op de wereld’ te houden en niet te verkrampen in een behoudsgezinde reflex. Themadagen over andere godsdiensten zijn schering en inslag en cursussen godsdienst behandelen in bepaalde jaren zelfs meer andere godsdiensten dan het katholieke geloof zelf. Zeer bewonderenswaardig allemaal.
    In de ‘staatsscholen’ zie ik anderzijds nog zeer vaak een zeer verkrampte reflex om toch maar alles te vermijden dat in de verste verten met het (katholiek) geloof te maken heeft…De rollen zijn aan het omdraaien met andere woorden…
    Ik vind de instelling van Michel trouwens zeer opportuun. Laat de kinderen opgroeien op een katholieke school (toch historisch-cultureel geworteld in Vlaanderen). De waarden die ze meekrijgen zijn zeker niet slecht (naastenliefde en zo) terwijl ze -naarmate ze ouder worden- ook kunnen oordelen over het instituut ‘kerk’ om uiteindelijk te beslissen wat hun plaats is in het geheel.
    En spijtig genoeg eigenlijk, moeten we in Vlaanderen vaak nog vaststellen dat het niveau van katholieke scholen nets iets hoger ligt. Dit is zeker geen algemene regel, maar op vele plaatsen is er toch nog een zekere ‘scheeftrekking’.

  12. Yep folks, het hangt er em een beetje vanaf hoe de school is. Ons Storm gaat ook naar de KBO om de hoek. Het is er ene grote familie, en er is heel veel steun. En dat voor een papa die in zijn jeugd nog een satanskruis rond zijn nek hing (jeugdzondes, o wat een heimwee)
    Nu nog die gruwelijke lofzangen er uitkrijgen die ze zingt vanop school. JAAIKS.
    Sjapo dus voor Michel, ik deel je mening.

  13. @vito : allemaal fijn hoor, en voor mij maakt eenieder zelf uit naar welke school hij zijn kind stuurt, ik voel mij niet geroepen daarop commentaar te geven.
    Je moet wel opletten om bepaalde waarden niet als uitsluitend katholiek te bestempelen. Naastenliefde is mij in het geheel niet vreemd, dankzij een school waarin dat niet alleen een waarde maar ook praktijk was (en dan heb ik het niet alleen over mijn eerste liefje).
    Ik vind het wel soms gek dat sommige mensen hun keuze voor katholiek onderwijs (en, andermaal : geen probleem mee)alleen lijken te kunnen verantwoorden door een neerhalen van gemeenschapsonderwijs. Dat is toch nergens voor nodig.

    Tot slot : 2e blogpersoonlijkheid, wow, en zeggen dat ik daarmee de schoolbanken deelde.

  14. @eva: ik volg je hoor, maar de keuze voor een school wordt in de meeste gevallen (denk ik) nog gemaakt op grond van de vraag of het een ‘goede’ school is op het vlak van kennisoverdracht en zo…En dan gaat men de lokale katholieke school afmeten tegen de lokale gemeenteschool…en in de streken waar ik vandaan kom, hebben de katholieke scholen vaak nog een voorsprong…wat eigenlijk best jammer is.
    Nu goed, ieder zijn keuze uiteraard. Ik zal mijn kinderen naar een katholieke school sturen vanuit cultuur-historisch oogpunt en zo heeft iedereen wel z’n redenen om z’n kinderen naar de ene of de andere school te sturen…
    Zelf ben ik ook naar een katholiek college geweest -en in tegenstelling tot wat soms ‘bon ton’ is bij menig BV- heb ik er enkel maar goede herinneringen aan over gehouden. Zeker geen afkeer aan overgehouden…ik zou het zo weer overdoen…*zucht* wat gaat de tijd toch snel

  15. … en ik ben geen secretaris van de oudervereniging hoor, alleen lid van het bestuur. Daarentegen wel van de vergadering voor de klasafgevaardigden.
    Ik ben zelf naar een staatschool geweest en heb godsdienstles gevolgd en daarin niets, maar dan ook niets opgestoken, noch over de katholieke godsdienst en nog minder over een andere. Maar zoals al gezegd is geweest: het hangt van school tot school af. Daarom ging ik ermee akkoord dat onze kinderen naar een katholieke school zouden gaan: ik ken zelf niets van godsdienst, maar mits een goede basis zullen onze kinderen (hopelijk) zelf een geïnformeerde keuze kunnen maken als het zover is.
    Hoop doet leven en al 🙂

  16. Ik ben gisteren dus geweest, en als ik ergens een gaatje vind vanavond zet ik een verslag on-line.

    Lang verhaal kort: allemaal honderd procent mee akkoord met alles wat er gezegd wordt, tot en met Jezus. Maar de stap van Jezus naar God is er mij teveel aan.

    En in de praktijk weet ik nog altijd niet hoeveel of hoe weinig Zelie van de eerste communie zal meedoen. Serves me right van het niet te durven vragen.

  17. Weet je, nadat ik eens een heel lange conversatie had met mijn Amerikaanse copy editor, een atheïste die in de ‘Bible Belt’ woont, over de reden waarom ze wekelijks naar de kerk van de Unitarian Universalists gaat, vind ik dat het hier eigenlijk nog allemaal meevalt.
    Ik heb mijn kinderen niet laten dopen (dus hun communie hebben ze ook niet gedaan). Ze gaan niet naar een Katholieke school (wel een uitstekende gemeenschapsschool). Ik vind het fijn dat die keuze er is. Ik word ten minste niet naar de directeur geroepen als mijn kind alweer eens geweigerd heeft de Pledge of Allegiance mee te prevelen in de klas.
    Ik hoef ook niet naar een eenheidsworst kerk omdat dat de enige plaats is waar ik met gelijkgestemden kan praten. Ik vind het wel een beetje eng wanneer mensen zeggen: “Ik ben religieus zoals elke Belg.” Ik ben niet religieus. Ben ik dan geen Belg misschien?

  18. Pingback: Jesus Paid It All

Reacties zijn gesloten.