Youri zei het zonet nog:
Hun strategie is altijd geweest: zorgen dat het werkt, zonder dat de gebruiker zich van al te veel dingen moet aantrekken. En dus maken ze keuzes in jou plaats. […] Super eenvoudig, en zeer gebruiksvriendelijk voor een grote groep mensen.
Ja, in theorie is dat zo.
Hoe meer functionaliteit men in de interface moet steken, hoe moeilijker het vaak wordt om het eenvoudig te houden.
De eenvoudigste interface blijft een aan-uit-knop, maar daar doet men niet bijzonder veel mee, natuurlijk. Het is een kunst om de zaken zoveel mogelijk te vereenvoudigen, maar niet méér dan dat.
Apple danst op dat koord met veel van zijn producten, en in de overgrote meerderheid van de gevalllen maken ze de juiste keuzes.
Mijn iPod heeft geen copy-paste-mogelijkheid, bijvoorbeeld. Ik persoonlijk heb die functie al redelijk veel gemist, maar ik kan ook wel zien dat het allemaal een orde moeilijker wordt van interface als die copy-paste er wel in zou zitten.
En dus kan ik leven zonder.
Nog zoiets: ontwikkelaars zijn vaak in de verleiding om vanalles aan te bieden aan de gebruikers, en om hen zoveel mogelijk keuze te laten.
De kunst daar is zoveel mogelijk goede standaardwaarden te kiezen. De defaults moeten zó zijn dat de overgrote meerderheid van de mensen ermee kan leven. En dan hoeven de mensen niet in hun instellingen te duiken om hun zin te krijgen.
Aan de andere kant: het is niet goed om alle keuzes te maken voor de gebruikers. Als een toepassing een beetje complex is, zullen er altijd gevallen zijn waar de “one size fits all”-oplossing niet de goede is. En dus moeten er voorkeuren, options, preferences, configurates kunnen veranderd worden.
Apple danst ook daar op een koord, maar—naar mijn goesting voor zover ik hun gerief al gebruikt heb, en toegegeven het is alleen consumer-gerief dat ik heb—ze slaan hier veel vaker de boot mis.
Neem Firefox. Het options-ding geeft dit:
Daarin kan ik een paar dingen aanpassen. Niet te veel, niet echt te weinig. Het dekt zowat 99.7% van alle gevallen, schat ik zeer onwetenschappelijk in.
Maar als het om vele miljoenen gebruikers gaat, is zelfs een fractie van een procent nog héél veel mensen. En voor die mensen is er about:config:
Een andere toepassing die ik elke dag gebruik, Directory Opus, heeft meer opties dan een redelijk mens een stok naar kan schudden. Standaard komt Directory Opus degelijk ingesteld, en moet je er eigenlijk niet aankomen. Maar als je er zou willen aan prutsen, dan is zowat alles beschikbaar:
Let wel: dat is dus één scherm van de vele tientallen. Daar onderaan, in het Filter-veld, kan ik zoeken naar een instellling. Stel dat de thumbnails van mijn foto’s op hun kant staan in plaats van recht, dan zou ik zoeken op “rotate”, en dan zou ik dit zien:
Apple, daarentegen, maakt een aantal keuzes, en daarmee basta. Die ene stap extra, voor de iets meer gevorderde of meer veeleisende gebruiker—toch zeker in iTunes en iPod en AirPort—ontbreekt totaal.
Ik heb bijvoorbeeld zo’n AirPort Extreme in mijn living staan. Heel mooi ding hoor, als het niet zonder reden plots uitvalt, maar configureren? EASY SETUP! bleirt de webpagina mij toe, maar de realiteit is dat het, ondanks de witte kleur van het ding, een zwarte doos is. Het is met het Windows-applicatietje For Dummies te doen, en dat is het.
Ik ben er zeker van dat er méér uit die doos te halen is dan met dat Control Panel dat erbij zit, maar hey, jammer maar helaas.
…maar ook daar kan ik mee leven. Ik weet wat ik gekocht heb: een productje voor een gewone gebruiker, die niet lastig gevallen wilt worden met technische taal en settings en IP-nummers en packet filtering en NAT en zooi, en ik neem daar vrede mee.
Meer dan dat: ik ga ervan uit dat Apple het zo zal doen, en ik heb er dus in zekere zin voor gekozen.
Vandaar, beste Youri, om op mijn reden voor de titel van deze blogpost te komen, dat het me figuurlijk gesproken mateloos irriteert als ik dergelijke zooi op mijn scherm te zien krijg:
Ik ga even voorbij aan het gewone feit dat Apple het niet nodig vond om een minimum aan respect te hebben voor de interfacerichtlijnen binnen Windows, waarom zouden ze ook, juist?
Ik wil het ook niet hebben over het afgriebelijke design, met icoontjes en afleidinkjes links en rechts en andere lettertypes—tot zelfs drie verschillende anti-aliasingstijlen voor fonts binnen één applicatie!
Nee, kijk gewoon eens naar wat er gebeurt als ik de rechtermuisknop indruk op een podcast in iTunes, en wat ik daar ik voorgeschoteld krijg. In volgorde:
- Update Podcast: een podcast binnenhalen.
- Get Info: als ik op een “podcast-directory” sta (zo’n ding met een neerklappijltje), dan krijg ik een scherm met “multiple item information”, ‘t is te zeggen: een scherm om de metadata van de bestanden die ik al gedownload heb, aan passen. Ik verwacht hier een scherm dat me zegt hoeveel afleveringen ik gedownload heb, wat ik er al van bekeken heb, dat me unsubscribemogelijkheden geeft, eventueel verwante podcasts, etc.
- Show Description: dat geeft me een apart pop-venstertje met daarin de titel en de omschrijving van de podcast — die tekst die er niet-gewordwrapt naast staat in de lijst. Geen preview, geen thumbnail, geen context, geen verdere informatie. En o ja, en die tekst vind ik ook niet terug op het Get Info-scherm.
- Rating en Reset Play Count: is dat echt relevant voor een podcast? En staat dat ook niet in de Get Info?
En als al die dingen moeten kunnen, zou het dan niet eenvoudiger zijn om een detailscherm te voorzien, bijvoorbeeld onderaan de lijst, zoals in Outlook? - Reset Skip Count: quoi? Hu? Is dat een aparte teller om te zien hoeveel keer ik hier voorbijgeskipt heb of zo?
- Convert selection for iPod/iPhone en Convert selection for Apple TV: iTunes wéét wat voor model iPod ik heb, toch? En dat ik geen Apple TV heb?
- Arbitraire lijn ——————————
- Play Next in Party Shuffle en Add to Party Shuffle: o rly? Ga ik podcasts in party shuffle spelen? In mijn hoofd is “het party shufflen” een aparte modus. Ik verwacht niet dat dat er honderd procent van de tijd staat, trouwens.
- Arbitraire lijn twee ——————————
- Mark as not new en Mark as new: okay. En géén aanduiding van wat het nu is? Oh, toch: links van de podcast staat een blauw bolletje. Dus is het toch “new”? Oh nee, juist: een blauw bolletje betekent hieronder staat minstens één nieuw item. Dus dan kan het goed zijn dat ik zowel “mark as new” als “mark as not new” krijg. Duidelijk. (!)
Waarom niet “mark all as new” of iets in die zin, om duidelijk te maken dat het om alle podcasts in de lijst gaat? - Allow auto delete en Do not auto delete: Waarom niet “Allow auto delete” en “Do not allow auto delete”, of “Auto delete” en “Do not auto delete”? Waarom twee dingen die nét niet elkaars tegengestelde zijn? En wat wil dit precies zeggen? En wil ik dat echt op individuele basis doen hier? Wat gebeurt als ik op het bovenliggende niveau (van de hele podcast dus) “do not auto delete” doe? Blijft dat dat voor de toekomstige individuele podcasts die erin komen ook “do not auto delete”? Of moet ik het telkens opnieuw doen? En hoe interageert dat met de settings die ik elders doe? Heeft dit prioriteit of niet?
- Arbitraire lijn drie ——————————
- Add to Playlist: met een fly-out-menu. Ik snap het concept van playlists niet, denk ik. Er worden er automatisch gemaakt als ik sommige dingen download, bijvoorbeeld. Ik gebruikt het in alle geval niet, dus ik kan er geen zinnige dingen over zeggen.
- Arbitraire lijn vier ——————————
- Copy en Delete: duidelijk, juist? Euh, nee. Waarom staat die “copy” daar? Ik kan een podcast nergens in pasten, toch?
- Arbitraire lijn vijf ——————————
- Get Album Artwork en Clear Downloaded Artwork: Oh, hoezo? Ik dacht dat ik in podcasts aan het kijken was? En is er enkel “downloaded” artwork? Ik kan er toch ook ingescand hebben en gecopypasted? Of ingeladen via het laatste tabje van het Get Info-scherm? En waarom staat ook dit niet daar, en wordt het nog eens herhaald?
- Apply Sort Field: is dit echt een contextueel zinvolle optie voor deze podcast? Of past het iets toe op de hele lijst podcasts?
Het rammelt, het rammelt, het rammelt. En dan zou een mens niet mogen zijn beklag doen? Dit is de zo geroemde Apple-eenvoud?
Weet je wat ik denk dat het is?
Dat Steve Jobs nog altijd geen muis met twee knoppen heeft.
Reacties
9 reacties op “The very model of a modern user interface”
Allé zeg, zo’n lange post speciaal voor mij. 🙂
Al ben je wel niet echt consequent (veel opties is goed, iTunes is slecht wegens niet veel opties, te veel opties in iTunes), en zeg je opnieuw een paar foute dingen.
Komkom, zeg me waar ik verkeerde dingen zeg. En let ook op het onderscheid tussen dingen die ik niet begrepen heb, en dingen die ik moedwillig zou verdraaien.
En ik ben wél consequent. Ik zeg dat ik gekozen heb voor de interface van Apple, en dat Apple hier slecht werk levert.
Ik zeg ook niet dat “veel opties” altijd goed is, natuurlijk. Ik zeg zelfs dat ik ermee kan leven als er weinig opties zijn. En dat was in de context van “instellingen”, gelijk Tools > Options bij Firefox, de defaults waarmee uw applicatie geleverd wordt en die een mens zelf kan aanpassen.
Hier is mijn punt van kritiek op Apple niet dat het aantal opties te groot is, maar dat de user interface op niets trekt. Dit is een applicatie die ooit klein en fijn en elegant moet geweest zijn, toen het enkel om muziekjes ging.
Maar die sindsdien gegroeid is, en gegroeid, en uitgebreid, en uitgebreid, en met podcasts erbij en films erbij en dan nog tv-episodes, en vanalles en nog wat.
Typische, durf ik het zeggen, bloatware.
Deze toepassing moet even heel erg kritisch herbekeken worden, is wat ik zeg.
En mijn vorige verzuchting is daar een uiting van: de mogelijke scenario’s voor deze toepassing zijn niet eindeloos, dat ze daar eens mee beginnen.
Of nog beter: dat ze een een degelijk mentaal model opstellen. Wat zijn die podcasts nu eigenlijk? Zijn dat gelijk blokjes die in een grote zak blokjes zitten naast muziekjes en filmpjes? Is het een soort abonnement? En die muziek, is dat een bestandje? Of een toelating om iets te beluisteren?
En wat zijn playlists? Lijsten? Of een soort folders? Of eigenschappen van bestandjes?
Ja, dat ze daar eens mee beginnen, eigenlijk.
Hm, een punt daar, M! iTunes wàs een goed programmaatje voor muziek, maar is nu ook op de mac soms een verschrikking, omdat er teveel moet gekoppeld worden (en verkocht: iTunes voor Windows is tenslotte niets meer dan Windows-klanten voor de iTunes shop en de iPod). Zaken die vroeger konden, kunnen nu niet meer (ok, soms langs een hack in de Unix-terminal) en het baasje kan zeer koppig weigeren.
Playlists dus zijn collecties van aliassen, de ‘muziek’ playlist daarentegen is dat ook, maar met de mogelijkheid om meteen ook het aanhangende bestand te wissen. Er moeten al miljoenen bestanden per ongeluk gewist zijn omdat de gebruiker dat subtiele onderscheid niet wist…
http://eatliver.com/img/2008/3244.jpg
hehe, itunes is zelfs opgenomen in de crapware-lijst van Lifehacker: http://lifehacker.com/384545/superior-alternatives-to-crappy-windows-software
Ongeveer om de redenen die Michel aanhaalt.
Goed geschreven!
Het is allemaal best ironisch als je weet dat Apple bekend staat om zijn innovativiteit en gebruiksvriendelijkheid (denk ook ergonomie). Zelf snap ik de ballen van iTunes, om ongeveer de redenen die Michel aanhaalt.
En om nog iets toe te voegen: de session storage feature (iets wat IE zelfs niet kent) in Firefox is default op enabled ingesteld, maar waarom? Ik wil dat dus niet hé! Gelukkig kan je dat (als je het weet) in de about:config disablen. Ook hier weer: sommige keuze worden voor jou gemaakt en beperken je vrijheid.
Apple in the mind of Michel Vuijlsteke.
Goed goed lekker kritisch
iTunes is een werkelijke ramp en een nog grotere ramp op PC. Waarom de Apple fanboys daar zo wild over doen, ik weet ‘t niet. Noch steeds slaag ik er niet in om dubbele songs uit m’n iPod te filteren. Nog steeds weet ik eigenlijk niet hoe ik song moet toevoegen zonder die library te moeten gebruiken. De library wordt her en der door je strot geduwd en ik wil die niet. Ik wil gewoon m’n song copiëren op die iPod, okee? M’n songs straan trouwens niet allemaal op m’n hard disk, dus waarom dan een irritante library gebruiken? Daarnaast beste Apple duw je jouw snoepjes interface op m’n PC door m’n strot. Hou je GVD aan de interface elementen die Windows aanbiedt, ik heb bewust voor Windows gekozen en wild dus nergens een Apple scrollbar zien. Dank u. Hetzelfde geld voor Safari op PC, wat een onding!
[…] De eenvoudigste interface blijft een aan-uit-knop, maar daar doet men niet bijzonder source: The very model of a modern user interface, Michel Vuijlsteke’s […]