Tom Heremans toch

Doe de test: zoek in een willekeurige krant, liefst nog een aanhalingsteken kwaliteitskrant aanhalingsteken, een artikel over een onderwerp waar u iets over weet. Het mag hematologie zijn, of ransuilen, of Wikipedia of Javaans schaduwpoppenspel of de binnenlandse politiek van Brazilië of zonnepanelen: bijna gegarandeerd dat er fouten in staan.

Soms wel eens verschoonbaar, maar vaak zo belachelijk verkeerd dat het wraakroepend is.

Ene Tom Heremans (het internet leert me dat hij al jaren vindt dat vrouwen geen gevoel voor humor hebben, en dat hij bij De Standaard liever Missen Belgian Beauty als stagiaires zou hebben dan de pokdalige pol&soc’ers die nu op basis van hun algemene kennis aanvaard worden), schrijvelde meer dan 2500 woorden bijeen over een onderwerp waar hij duidelijk helemaal in thuis is: vrouwenblogs.

In pluralis majestatis, met sweeping statements in de zin van “als er mannelijke bloggers bestaan die over hun diepste zielenroerselen bloggen, dan hebben wij ze toch niet gevonden” of “Hoe moeilijk onze bloggende vrouwen het ook hebben, er is vaak niet veel nodig om ze een beetje op te monteren”. ‘t Is allemaal geschreven in een soort poging tot polemiek oproepen en/of grappig zijn, vermoed ik, en ik ging bijna iets zeggen in de zin van don’t quit your day job, maar hey: misschien is hier een you may want to consider a career alternative wél op zijn plaats.

Want ik heb geen enkele moeite met lachwekkende veralgemeningen (lachwekkend in de zin van “belachelijk”, voor de duidelijkheid, niet in de zin van “grappig”), wie doet dat niét eens graag? En ik heb er ook geen probleem mee dat hij mensen blijkbaar probeert belachelijk te maken door uit de context gerukte stukken van hun weblogs te posten.

En akkoord, ik heb er iets meer een probleem mee dat hij lijkt te vergeten dat achter “het geval A-Woman” of “de veertigjarige Disfunctionele Huisvrouw” ook echte mensen zitten, maar bon, ook daar: meneer Heremans’ goed recht.

Over smaken en kleuren kan gediscussieerd worden, wellicht zijn er mensen die het wél een degelijk artikel vol interessante inzichten vinden. Maar het is Heremans’ goed recht niet, vind ik, om mensen verkeerd te citeren. Ik besef wel dat het voor een druk overwerkte journalist die een heel artikel bij elkaar knip-en-plakt errug moeilijk moet zijn om de juiste bron bij het juiste citaat te houden, vooral met al dat neerbuigend badinerend monkellachen ondertussen, maar hij had toch iéts meer zijn best mogen doen.

Als hij over “ene Josie in Josies Diary” schrijft dat ze “kribbig reageert op macho’s in het verkeer”, dan vind ik het maar normaal dat hij ook Josie zou citeren en niet Ann. Als hij over Josie wil schrijven dat ze zegt “Mijne sjoe komt morgen niet naar de activiteit van het werk. Boehoe”, dan wil ik graag weten waar hij dat citaat gehaald heeft. Idemdito bijvoorbeeld voor “Ik zie enorm op tegen de kou en het donker van de winter, maar leuke kleren en schoenen laten me er dan toch een heel klein beetje naar uitkijken ook”.

Ik wéét dat zij het niet is die dat geschreven heeft, en dat Tom Heremans dus minstens de verkeerde persoon woorden in de mond legt. En ik kan, op dat eerste na, geen enkel citaat dat in Josie’s mond gelegd werd, terugvinden via Google. Een zin als “soms wil ik dan een obsceen gebaar maken” bijvoorbeeld: komt volgens Google maar één keer voor op het hele internet — in Heremans’ tekst.

Geen énkel citaat in die hele tekst is van Josie zelf. Zal ik er dan maar van uitgaan dat het deontologisch zo geen erg probleem meer is om zomaar wat uit te vinden en het dan in de krant te pleuren?

Of mogen we ons alsnog aan een correctie verwachten in De Standaard? Het gedrukte exemplaar is de deur al uit natuurlijk, maar on-line heeft het voordeel dat het op elk ogenblik nog kan gewijzigd worden.

Wat denkt u, meneer Heremans? Een correctie en uw verontschuldigingen aan Josie?

39 reacties op “Tom Heremans toch”

  1. Ik las het artikel met stijgende verbazing, ik wist ook dat het Josie niet was toen ik het artikel las en al die veralgemeningen. Ergens een citaat uit 2009 van op een blog en dit zou zijn stelling moeten bewijzen? Ik durf bijna niet te lezen wat ik twee jaar geleden schreef en zou zeker niet beweren dat ik me er nu nog altijd in kan vinden, een blog is zo vluchtig.

  2. Wat nog erger is, is dat hij laat uitschijnen dat hij een extensief onderzoek heeft gedaan. Terwijl hij zeer duidelijk alleen maar de laatste entry van 1 blog (misschien lichtjes overdreven, maar door er diagonaal naar te kijken, heeft hij alleen maar die ene entry gelezen die jij hier citeert van Ann). Ik besef dat het allemaal grappig moet zijn, maar dan moet je de lezer ook niet moedwillig misleiden. Dit zeg ik niet als vrouwelijk blogger, maar vooral als wetenschapper, waar dit soort gedrag deontologisch absoluut afgestraft hoort te worden (maar spijtig genoeg ontspannen er toch een hoop, omwille van vriendjes politiek maar dat is een compleet andere kwestie).

  3. Ach, Humo vindt het de normaalste zaak van de wereld een nepinterview te publiceren zonder dat te melden aan de lezer. Journalistieke deontologie is tegenwoordig ver te zoeken…

  4. Erg ook hoe de onkunde en sensatiezucht van Tom Heremans afstraalt op het verdere imago van de kwaliteitskrant die de Standaard beweert te zijn. Een mens zou zich vragen beginnen stellen bij de research die de standaard pleegt te doen voor haar meer serieuze politieke of internationale bijdrages. Of worden die ook geschreven aan de hand van willekeurig bijeengeraapte en verkeerdelijk geinterpreteerde internetquotes?

  5. Ik las Heremans zijn artikel pas nadat jij het hier vermeldde, Michel, en ik ga volledig akkoord met wat je zegt. Stomverbaasd was ik bovendien toen ik een stukje uit mijn eigen blog – gemekker over een verbouwing – tegenkwam waarin ik plots tot “Tine” word omgedoopt… De vergissing is hier wel zodanig groot dat ik vermoed dat Heremans die fouten misschien opzettelijk heeft gemaakt, om de polemiek van zijn artikel wat te verbloemen, minder op de man dan op de bal te spelen? Niettemin: ongefundeerd en saai stuk. Ik ben beter gewoon van hem, z’n columns zijn meestal wel grappig.

  6. Ik heb Heremans jaren geleden eens gesproken en heb hem toen gezegd waarom ik De Standaard boven De Morgen verkoos, o.a. omdat ze niet zo schertsend doen over feministische eisen en geen bijlages verpatsen met de beste 15 fotografen ever, die dan allemaal mannen blijken te zijn (voor 15 vrouwelijke tegenhangers zie Gynaika: http://www.gynaika.be/nl/projecten/de-witte-kaft.html). Bleek dat uitgerekend hij zich voordoet als het grappigste alfamannetje van de redactie. In zijn columns kan ik dat ook af en toe wel smaken, omdat hij daar een karikatuur van de alfaman neerzet, maar dit artikel was een langgerekte column onder het mom van journalistiek onderzoek en het trok op geen kloten (pun intended). Je kan alleen maar hopen dat wie het gelezen heeft, weet dat de quotes uit hun context getrokken zijn, ontdaan van hun grappige zelfrelativering, en dat wie dat niet weet, het stuk ongeïnteresseerd aan de kant heeft gelegd. Zielig zij die denken dat de wereld in wij en zij te verdelen valt.

  7. Wat me ook stoort is Heremans’ zelfgenoegzame toon – wij, de media, doen dat toch beter dan die bloggertjes – terwijl één blik op de homepage van DS volstaat om je te ergeren aan de fait-divers en BV-crap die er elke dag “nieuws” staat te wezen. Excuses voor de rant.

  8. Ik word echt kwaad van die man. Zo veralgemenen, en dingen uit context trekken. En zelfs al zou hij nog gelijk hebben, is er iemand die hem verplicht om die blogs te lezen? Dat hij naar Clint gaat, daar past dit soort tekst beter.

  9. amai, zijn jullie niet allemaal een beetje aan het overreageren? Dit was inderdaad een van zijn mindere stukken, maar ik heb het in elk geval nooit gelezen als een doorwrocht en diepgravend journalistiek stuk, eerder als een soort lang uitgevallen column. Niet te zwaar aan tillen zou ik zeggen, Tom Heremans heeft het niet zo serieus bedoeld heb ik de indruk.

  10. Tja, dan heb ik blijkbaar nog “geluk”. Mijn citaten kwamen tenminste wel recht uit mijn blogje, al zijn ze uiteraard geweldig vrolijk goed uit de context getrokken om toch maar zeker te kunnen bewijzen dat vrouwen in feite onstabiele wichten zijn die niet weten wat ze willen. En dit nog eens persé aan de wereld willen laten weten ook.
    Ach ja, blijkbaar wordt erover gepraat, en daar draait het toch over in de media zekers? Ook bij dé kwaliteitskrant (ahum) van Vlaanderen!
    Trouwens, dat van “het geval A-Woman” deed mij ook efkes een grimas trekken. Wat denkt de pipo wel 🙂

  11. @Mino: dat zal dan duren tot iemand als Tom Heremans een “grappig” stukje schrijft waar hij andermans woorden in uw mond legt.

    We zullen dan eens zien of ge dat nog nombrilisme zult vinden.

    Mij maakt het absoluut geen reet uit of het goed geschreven is of niet en of er veel of weinig van klopt. Waar ik, zoals ik zei, ernstig lastig van ben, is dat er woorden in de mond van een vriendin gelegd worden.

    Dat doet ge niet.

  12. @ Michel. Ik zou dat idd. ook niet appreciëren, tot zover zijn we het eens. En dat dat not done is: we fully agree.

    En zie ook mijn eerste comment: (her)lees Flat Earth News en huiver over de stand van zaken in journalistenland.

    Wat ik daarentegen wel ‘nombrilistisch’ blijf vinden is de toon van de meeste reacties hier, die op norse toon Tom Heremans vermanen en er ergens van uitgaan dat hij daardoor geraakt zou worden, terwijl hij volgens mij niet eens weet heeft van het bestaan van uw post en nog minder van de reacties.

    Als uw vriendin Tom Heremans écht wil raken, volstaat het dat ze een recht stuurt. DS is verplicht dat te publiceren, mits de wettelijke voorwaarden vervuld zijn. Dat zal dhr. Heremans oneindig veel meer “pijn” doen dan te reageren op een blog.

    My 2 cents.

  13. ik herinner me nog als de dag van gisteren toen den Tom dit blogde :

    Gisteren goed gelachen met de bomma van Radio Donna. Ze wilde een statement maken over de hoofddoek..als symbool van de vrouwelijke onderdrukking. Yep. Goed ingelicht, bomma leen. Het grootst aantal stijgers bij hoofddoekdragers is nu net de in Belgie geboren jonge categorie van 20 tot 30 jarige moslim-meisjes…die zelf kiezen voor dit voor hen “religieus” symbool. Over onderdrukking spreken ze niet, alleen het hoogste doel van hun geloof. En ja hoor, laten we de discussie even terug naar de essentie brengen: de overheid (bij monde van Dewael) zou graag willen hebben dat in OPENBARE functies (leerkracht, politieagent, rechter, ambtenaar..) alle OPZICHTELIJKE religieuze symbolen verdwijnen en verboden zijn. Logisch toch? Een overheid is per definitie op religieus vlak neutraal…zoals ook onze koning niet met een tulband of keppel mag verschijnen… Niemand heeft verklaard dat op straat (enzovoort…) hoofddoeken verboden worden.. Voor mijn part zet iemand een papegaai, hoofddoek, keppel of kruis op zijn/haar hoofd. Daar lig ik niet wakker van. Ook nog, de hoofddoek bij moslimvrouwen heeft een religieuze functie met als ondertoon “opdat de vrouw niet begeerlijk is voor de mannen”. Nogmaals, ze kiezen er zelf voor, hoe kan je dan praten over onderdrukking?
    Tja, enige duiding vond ik toch nodig, niets is erger dan desinformatie of niet volledige informatie …en voor de rest er goed mee gelachen. Leen zag er een pak jonger uit 🙂 en kwam over als een tante nonneke in plaats van een moslimvrouw….

    het blijft een vrouwenkenner

  14. @Annelyse: ja, dat kan wel zijn, maar dat is het punt niet.

    Als daar staat “Een zekere Annelyse zei XYZ in verband met Liv en Vic” en jij hebt nooit vanzeleven XYZ gezegd, dan kan ik dat nog tien keer grappig vinden, ik ben er redelijk van overtuigd dat *jij* er maar groen mee zou kunnen lachen.

    En ja, was ik Josie ik zou meteen een recht van antwoord eisen. Enfin, als het hier van toepassing zou zijn. Geen idee of het zo is, ik vermoed zelfs van niet.

    Als er ondanks contact proberen opnemen en schrijven geen antwoord komt, dan vind ik het wel een goed idee om me vragen te stellen bij ‘s mans deontologie, ja.

  15. Hierzie, toch wel:

    Bij personen die slechts door insinuatie worden aangeduid is het niet noodzakelijk dat elke individuele persoon de insinuatie zou vatten. Zelfs wanneer de insinuatie slechts door een zeer beperkte groep kan begrepen worden als verwijzingen naar een bepaalde persoon, volstaat dit om een recht van antwoord te verschaffen.

    Ik weet wie er met “Josie” bedoeld wordt, en met met nog een hoop andere mensen. Dus bij deze.

  16. @Mino: De verwijzing naar Flat Earth News gaat in dit geval maar half op. We kunnen hier moeilijk spreken van diepgraande onderzoeksjournalistiek waarbij er door de toenemende commercialisering en bijhorende druk om snel content af te leveren (om de witruimte tussen de advertenties op te vullen) te weinig tijd overblijft voor de journalist om zijn bronnen grondig te checken en te dubbelchecken.

    Het gaat hier om een (in the grand scheme of things) onnozele colum over blogs. Dan lijkt het me als schrijver een zeer kleine moeite om de dingen die men schrijft correct over te nemen en aan de juiste persoon toe te wijzen. Dit is gewoon luie journalistiek. Of het stuk nu grappig is of bedoeld is doet dan ook niet ter zake.

  17. ‘t Is bijna ontroerend, Nonkel Sam, zó een collega verdedigen.

    Het staat nochtans onderaan de website van De Standaard gelinkt:

    1. – De journalist bericht waarheidsgetrouw. Dit vloeit voort uit het recht van het publiek om de waarheid te kennen.
    2. – De journalist publiceert alleen informatie waarvan de oorsprong hem gekend is. De journalist checkt de waarachtigheid van de informatie. In de mate van het mogelijke, en voor zover dit relevant is, maakt hij de bron van zijn informatie bekend.
    3. – De journalist schrapt of verdraait geen essentiële informatie in teksten, beelden, klankfragmenten of andere documenten. Bij het verwerken van vraaggesprekken geeft hij de verklaringen van de geïnterviewde.

    Geen probleem hoor, als het niet zo nauw steekt omdat het “toch maar bloggertjes” zijn of zo, maar met een “*zucht*” gaat g’er niet van afkomen.

  18. Bijzonder spijtig vind ik dat het stuk niet in de online rubriek ‘Opinies’ staat, wat de mogelijkheid tot reacties zou waarborgen. Een gemiste kans.

    En ja, een beetje correct citeren zou wel mogen, zelfs in een als nieuwsbericht verpakt opiniestuk.

  19. Zeer typerend is dat er in dat hele stuk van Heremans geen enkele link staat naar de desbetreffende blogposts. Dan gaan er bij mij al een pak sirenes af. In dit verband: http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/mar/19/bad-science-ben-goldacre

    Toch gek hoe bronvermelding en dubbel-checken plots overbodig worden als het gaat om citaten van blogs of tweets etcetera.

    Het ergste is: ik lees zo vaak artikels over dingen waar ik weinig of niks van weet, en dan moet ik er maar op vertrouwne dat ik niet wordt voorgelogen. Wat erg moeilijk is, want ik lees vaak genoeg complete onzin als het gaat over dingen waar ik wel wat van af weet.

  20. Om nu eens nekeer een stokske in het bovenstaand hoenderhok te smijten: mijn blog werd ook geciteerd en alhoewel ik ook groen grinnikte toen er over mij gesproken werd als “het geval A-Woman” waren alle citaten, gelinkt aan mij, weldegelijk uit mijn blogje afkomstig. Dus, ofwel heeft hij enkel mijn blog gelezen (godbetert…), en heeft hij de andere citaten plik-plok gepikt en veranderd, ofwel is hij hoogst slordig te werk gegaan.
    In ieder geval, het ging nog altijd over anonieme blogs (over het algemeen), en inderdaad zonder verwijzing naar de betreffende blogs. Dus, no harm done. Niet?

  21. Neen, niet echt, denk ik.

    Zoals hierboven voor wat rechten op antwoord betreft:

    Bij personen die slechts door insinuatie worden aangeduid is het niet noodzakelijk dat elke individuele persoon de insinuatie zou vatten. Zelfs wanneer de insinuatie slechts door een zeer beperkte groep kan begrepen worden als verwijzingen naar een bepaalde persoon, volstaat dit om een recht van antwoord te verschaffen.

    Specifiek hier worden er woorden in de mond gelegd van iemand waarvan een hele resem mensen weten wie het “in het echt” is.

  22. Ik vind het prima dat Michel hier aandacht aan schenkt. Het is een voorbeeld uit een eerder onschuldige leefwereld dat je ook meer en meer ziet in Belga-berichten en artikels over maatschappelijke items: fouten, fouten, fouten. En ik houd meer van feiten feiten feiten.

  23. Ach, ik snap niet waarom hij die blogs leest als hij er zich aan ergert. Ik vroeg me tijdens het stuk af of meneer soms bepaalde frustraties had jegens de vrouwen. Maar da’s al te gemakkelijk 🙂

    Ik vind de disfunctionele Huisvrouw grappig en vaak herkenbaar, maar ik ben dan ook een vrouw. Emotioneel en irrationeel in PMS-tijden, check! En draaien blogs niet vooral om herkenbaarheid? Zelf interesseren verbouwingsblogs me niet, maar veel verbouwers herkennen zich in de perikelen op verbouwblogs en kunnen er zich aan optrekken. Want ze staan niet alleen.

    PS Op mijn eigen blog gaat het eigenlijk zo goed als nooit over mijn diepste zieleroerselen

  24. Had het artikel opzij gelegd om te checken waar al die citaten nu precies vandaan kwamen – ik vond het allemaal nogal “raar” en niet funny haha – maar was er nog niet toe gekomen. Blij dat jij erop inging Michel. Wij – de wederhelft levert ook schrijfwerk dat het gedrukte daglicht ziet – ergeren ons dagelijks aan feitelijke fouten in de geschreven pers. ‘t Is gelijk dat bronnen checken en correct zijn er nog maar weinig toedoen. En dat stoort.

  25. Zo’n Tom Heremans, die moet toch ook blogs lezen veronderstel je dan, en als hij er een paar leest, dan zit deze er tussen. Je zou zo een reactie verwachten denk ik dan. Maar ik ben daarin verkeerd heb ik de indruk.

Reacties zijn gesloten.