Communies

Er zijn een hele reeks zaken die vroeger helemaal vanzelfsprekend waren, maar die ik mij nog maar moeilijk meer kan inbeelden. En omgekeerd ook: dingen die ik mij vroeger niet kon inbeelden, maar die nu helemaal vanzelfsprekend zijn.

Zo oud worden, bijvoorbeeld. In de buurt van 45 komen, dat is in de buurt van 50 komen, dat is in de buurt van bejaard komen.

Zo jong geweest zijn, bijvoorbeeld. Ik kan mij nog herinneren hoe het was toen ik twaalf was, of acht, of zeventien — maar 25? 33? Niet echt. Er is ergens een decennium zoef voorbijgevlogen.

Geen Engels kunnen begrijpen. Ik weet nog hoe ik elke keer aan mijn vader vroeg om de teksten te vertalen van de Engelse platen die hij opzette. En dat ik bladzijden en bladzijden liedjesteksten heb overgetypt, van Beatles en Neil Diamond, maar dat ik niet begreep wat er stond. Het heeft geduurd tot ik een zakwoordenboekje kreeg, en dat ik elk woord systematisch opzocht, en dan langzaam, langzaam, begon ik het te begrijpen.

Kinderen hebben, en werk. Er was ooit een tijd dat we met twee waren en in theorie overal naartoe hadden kunnen gaan en van alles hadden kunnen doen. Nu is het woekeren met vakantiedagen, en altijd rekening houden met. En ik kan het mij (bijna) niet meer anders inbeelden. Anders dromen, dat wel.

Naar de kerk gaan. Vroeger als ik klein was, deden we dat gewoon: mee met onze grootouders, naar de Voskenlaan (soms eens Gregoriaans!) of de Marathonlaan (modern!) (tot de kerk afbrandde) (dank u God) of Sint-Camillus (de anti-socialistische pastoor!) of Sint-Denijs (saai!). Of tijdens de vakantie gewoon zelf, op de fiets. In zwembroek en t-shirt achteraan de kerk.

Ik herinner mij dat ik daar in de tijd niet over nadacht, en dan dat ik er wel over nadacht, en dan dat het er gewoon niet meer van kwam, en dan dat ik er nog meer over nadacht en dat ik het bewust niet meer deed. Al lang geleden, ondertussen.

En nu kan ik er met mijn hoofd niet bij hoe mensen hun kinderen kunnen laten dopen, of trouwen voor de kerk, of een plechtige communie laten uitvoeren door hun kinderen, of iemand kerkelijk laten begraven, alleen maar voor de traditie.

Ik heb zo nog trouwen en dopen meegemaakt waar (op de priester en één of twee aanwezigen na) niemand in jaren nog naar de kerk was geweest — en dat het dus redelijk schaamlijk werd als mensen mij vreemd bekeken als ik een lof zij u Christus (voorhoofd, mond, hart) deed vóór de lezing uit het Evangelie en een wij danken God achteraf, en dat de priester bij het sursum corda zowaar nijdig werd dat niemand aanstalten maakte om met zijn hart bij de Heer te zijn.

Of, nog akeliger, vind ik, dat er dan dingen beloofd worden waarvan iedereen weet dat het niet zo zal zijn —  zullen we beloven dit kind op te voeden in de geest van Jezus Christus in verbondenheid met de geloofsgemeenschap en de hele kerkgemeenschap? En de ouders, aflezend van een blaadje papier: “Ja, dat beloven wij.” Om dan geen voet meer in de kerk te zetten tot bij de volgende begrafenis.

Ik kan daar niet bij.

37 reacties op “Communies”

  1. Godsvrees, zou dat nog bestaan? Of is dat nu een ziekte geworden, besmettelijk. Ik vraag het mij ook af….

  2. en wat ik soms nog het strafste vind, dat dat behoorlijk jonge mensen zijn. Kijk, ieder doet wat ie wil, maar mijn motto is altijd geweest, als je iets doet, doe het dan goed en niet ‘half zijn gat’. Alleen omdat het zo hoort, of om je schoonma te plezieren.

    Mooi geschreven. U hebt een volger bij.

  3. En wat dan met mensen die hun kinderen hun communie laten doen, omdat ze wel bewust gekozen heb voor een school uit het katholieke net, omdat ze vinden dat het daar beter onderwijs is ?
    Als je kiest voor een school met katholieke roots is het even gek om je kinderen daar onderwijs te laten volgen, maar ze niet te laten meedoen met die katholieke gewoontes.
    Vind ik

    1. Neen, uiteraard niet.

      Onze kinderen gaan allevier naar een katholieke school, en geen van de vier zijn ze gedoopt, of doen ze mee aan communies.

      Ik vind het meer dan waardevol dat ze in een christelijke omgeving opgevoed worden, en dat ze godsdienstles volgen. Het is niet alsof ze geïndoctrineerd worden, of verplicht worden om wat dan ook te doen.

      1. Ik volg je in je antwoord. Ik zeg dat eigenlijk ook.

        En als je kind dan graag zijn communie wil doen, omdat het gelooft. Dat was bij ons zo, en ik vond dat helemaal oké, ook al moesten we dan eerst een doop regelen. En meegaan in een ‘systematiek’ waar ik zelf niet echt van overtuigd ben …

      2. Ik volg je volledig, onze drie kinderen zaten ook op een katholieke lagere school ondanks het feit dat ze niet gedoopt zijn omdat ik ook gruwel van die mensen die dan slechts 1 keer per jaar de kerk van binnen zien maar toch willen mee doen met de traditie voor de schijn of voor de pakjes… je hebt dat mooi beschreven.

        Op deze school was het niet zo vanzelfsprekend eigenlijk om ertegen in te gaan. Zo kregen we tot zes keer toe het drama met onze kinderen thuis omdat klasgenootjes in de klas een presentje kregen van de juf voor hun ogen voor hun communie en zij niet. Op zich een stom presentje maar op die leeftijd voor hun belangrijk.

        Tot ik na de zesde keer een gesprek had met de directeur… Waar dan de christelijke waarde zat om mijn kinderen telkens uit te sluiten? Terwijl het net zo goed buiten de schoolmuren kon gegeven worden. Aah ja want een uitnodiging voor een verjaardagsfeestje mag niet gegeven worden binnen de schoolmuren om drama’s te vermijden maar zelf… Hij gaf me gelijk en in de toekomst gingen ze erop letten, hadden we toch iets bereikt.

        En dan denk ik arm Vlaanderen, en ook laat ik mijn kinderen dan zelf maar de waarden meegeven die belangrijk zijn voor ons want hiervan gaan ze ze ook niet echt leren…

  4. @ 3S : de kerk heeft dat handig bekeken : onderwijs wordt aangeboden in een pakket, samen met een geloof. Dat is niet echt logisch. Denk bijvoorbeeld maar aan de discussie over de evolutietheorie vs. het creationisme in het Amerikaanse onderwijs.
    Als je dan om redenen van kwaliteit, en niet omwille van het geloof, voor dat onderwijs kiest (schoolkeuze kan bij ons omwille van de verschillen in kwaliteit niet altijd en overal echt vrij genoemd worden), vind ik niet dat je je als individu schuldig moet voelen dat je het geloof, het andere deel van het pakket, er maar pro forma bij neemt.

  5. Dat laatste vind ik eigenlijk ook, vooral als je kinderen door naar die school te gaan ondertussen eigenlijk wel geloven … Ik vond het zelf als kind echt gemeen om op school mooie dingen over God te horen en dan thuis van iedereen te moeten horen dat dat allemaal toch niet waar (en zelfs uitermate belachelijk) was. Ik geloof niet, maar laat kinderen a.u.b. zelf hun wereld en gevoelsleven (de dingen die je ze strikt genomen aanbiedt) wat ordenen en beleven. Zolang er geen gewonden vallen 😉

    1. Ik kan niet voor iemand anders spreken, maar bij ons thuis wordt er *nooit vanzeleven* gezegd dat God of godsdienst niet waar of belachelijk zou zijn.

      Ik heb dat meegemaakt, lang geleden toen ik in de lagere school zat en godsdienst volgde, dat de kindjes die zedenleer volgden mij uitscholden voor “dommen tsjeef” en de zaken in het belachelijke trokken.

      Wat ik probeer te doen, is eerlijk zijn: als de vraag gesteld wordt of God bestaat, dan antwoord ik daarop dat ik het niet weet, en dat ik persoonlijk het moeilijk heb om erin te geloven, maar dat het iets persoonlijk is, en dat ze zelf de beslissing moeten nemen.

      En dus wil ik ze zoveel mogelijk gegevens in handen geven om zelf te beslissen.

  6. Maar wat is natuurlijk geloven en gelovig zijn? Wanneer ben je genoeg verbonden met de kerkgemeenschap om je kind te laten dopen (en de rest) zonder hypocriet te zijn? Ik ben denk ik wel gelovig, maar ben het niet eens met alles wat door de kerk wordt verkondigd of gedaan. Ik vind het een heel ouderwets instituut dat geregeld schandelijke dingen verkondigd. Toch zie ik de meerwaarde van een kerkgemeenschap en wil ik eigenlijk dat mijn kind daar ook toe behoort.
    Ik vind het in elk geval een heel interessante discussie.

  7. Mijn gedacht …
    Mijn kinderen zitten op een fantastische katholieke school. Gekozen om praktische redenen (recht tegenover onze woonst) en omdat we wisten dat onze kinderen op dat kleinschalig schooltje in een warme gemeenschap met wijze juffen en meesters zouden terechtkomen. Het is niet dat ze ‘gebrainwashed’ worden eens ze daar over de drempel komen en wij ‘ongelovigen’ niets in de pap te brokken hebben over de werking van de school. In het provincienest Waregem is er om de hoek ook niet direct een alternatief en waarom ook? Net zoals ik blijf geloven in een multiculturele gemeenschap, blijf ik geloven in een gemeenschap waar religie er niets zou moeten toe doen. Voor zover dat nog nodig is en ze het al op school niet meekrijgen, geven we onze kinderen thuis ook andere visies, opinies, levensbeschouwingen mee. Zelfs als we die niet volgen.

    Ik ga mijn jongste dus ook nu niet gaan vertellen dat zij niet kan deelnemen aan de communieviering met haar vriendinnen waar ze dagelijks mee opgroeit, leert ontdekken, leert samenleven omdat haar ouders niet katholiek/niet gelovig zijn.
    We vinden deelnemen aan een gemeenschap, discussie en overleg belangrijker dan uit te sluiten wat niet in onze strekking past.

    P.S.1
    Laat aub die verwijzingen naar ‘Hitlerjugend’ op facebook achterwege. (Zucht.)

    P.S.2
    O ja, Thomas Siffer … vaffanculo!

    1. Zeg, ik heb ook eens recht op een Godwin om de zoveel tijd.

      Dat was een reactie op iemand die zei dat ze absoluut tegen de paus en de priesters was, en niet naar de kerk gaat of zo, maar wél communies en dopen doet.

      Dus niet iemand die er niet over nadenkt of onverschillig is of “leven en laten leven” denkt, maar die er tégen is. En dan toch nog haar kind laat dopen.

      Ik begrijp dat écht niet. Hoe kun je dan nog recht in je schoenen staan? Glashard staan liegen tegen uw kind, tegen de mensen rond u, tegen de priester, tegen uzelf, en daar geen enkel probleem mee hebben?

      Van mij mogen ze uiteraard ook, als ze willen, hun plechtige communie doen en hun vormsel krijgen. Dat gebeurt op een leeftijd dat ze een geïnformeerde beslissing kunnen nemen. En ik zou opgetogen zijn als ze het zouden doen.

      Maar doop en eerste communie, neen. Ze doen alles mooi mee, bezinningen en opdrachten en zo, maar de communie zelf niet.

      1. Ik vind dat toch al ferm slimme en doordenkende wezentjes in het tweede leerjaar. Van mij mogen ze er op dit vlak toch vol voor gaan …

      2. Hier juist hetzelfde. Wij kozen ook voor de (enige) school in ons dorp, een katholieke school. Omdat ik de christelijke normen en waarden een prima basis vind om een kind mee groot te brengen, leek dat zeker geen slechte keuze. Dat was toch buiten de kracht van de groepsdruk gerekend, en buiten de godsdienstjuf (een aparte juf voor godsdienst dus, die zes schooljaren lang meegaat. Wisten we niet op voorhand.). Onze dochter wilde verschrikkelijk graag haar communie doen omdat iedereen dat deed, én omdat de juf gezegd had dat wie er niet ‘bij’ hoorde (bij Jezus), niet naar de hemel ging. Althans, dat had ze zo onthouden. Hier zijn héél wat gesprekken gevoerd rond die periode… niet makkelijk. Natuurlijk is ‘omdat iedereen dat doet’ geen argument, maar leg dat maar eens uit tegen een 5 jarige (zo oud was ze maar toen de voorbereidingen begonnen). We hebben haar ook beloofd dat ze bij het vormsel mag kiezen. Hopelijk wordt het dan een meer gefundeerde keuze.

        1. Gruwel… Wij hebben bewust niet voor een katholieke school gekozen, het communieprobleem zal zich dus niet stellen. En daar ben ik eigenlijk heel blij om, want ik zou begot niet weten hoe dat te rijmen met ons eigen gebrek aan christelijke overtuiging…

  8. Lena is niet gedoopt, doet geen communie maar gaat wel naar een katholieke shool, Oostakker-Lourdes dan nog wel. (om praktische redenen: haar mama werkt er) De laatste weken heeft ze alle communie-voorbereidingen intensief meegemaakt + vele bezoekjes in de kerk (bij ons is dat een basiliek). As we speak zit ze in de kerk te kijken naar de communie van haar klasgenootjes. We maken het dat kind niet gemakkelijk. Ze worstelt, ze piekert, ze pijnigt haar gedachten, ze is er enorm mee bezig. Ik denk dat ze er hoedanook veel meer over zal nagedacht hebben dan enerzijds de kinderen die hun communie doen en niet verder komen dan dat het een pakket is van schone kleertjes en dure cadeaus, of anderzijds de kinderen die bewust ver weg gehouden worden van het huidige (pseudo-)katholicisme. (al moet ik toegeven dat dit laatste zeker het geval zou geweest zijn, mocht ik alles zelf mogen beslissen)

  9. So what als het hypocriet is? Je doet er toch niemand kwaad mee? Ik ben zelf overtuigd atheïst. Als ik naar een trouwfeest ga (ja, ik ben iemand die naar de viering gaat en niet enkel naar het feest) of een begrafenis in de kerk, doe ik niet mee aan de communie en blijf ik zitten. Maar op de begrafenis van mijn oma ben ik wel te communie gegaan, voor mijn opa. ‘k Vond dat niet het geschikte moment om even de overtuigde atheïst te gaan uithangen en prompt te blijven zitten, dus ben ik braaf langs mijn opa gepasseerd op weg naar de priester en heb ik dat kartonnen cirkeltje opgegeten. En dat betekent niks voor mij. Ik geloof niet in een god, dus zit er ook niet mee in dat ik hypocriet zou zijn tegenover een niet bestaande god. Het betekende wel iets voor mijn opa. En dat is het verschil.

    Mijn neefjes en nichtjes zijn allemaal gedoopt, hoewel mijn broers en zus niet bepaald gelovig zijn. Maar, voor de grootouders is het wel belangrijk. Ik ben zelf ook gedoopt, heb alle communies gedaan en heb er geen trauma’s aan overgehouden. Integendeel. Ik denk dat mijn eerste en plechtige communie zowat de hoogtepunten uit mijn kindertijd waren. Ik kan begrijpen dat mensen dit hun kinderen niet willen ontzetten omdat ze zelf niet geloven. Die kinderen zullen er later zelf wel uit geraken. Mijn nichtje keek zo hard uit naar haar eerste communie, vroeg heel lief of ik naar de kerk wou komen. Als dan achteraf bleek dat er geen foto’s waren van de viering, was ze er het hart van in (school had fotograaf uitgenodigd, fototoestel en laptop zijn dan gestolen, alle foto’s weg). Dus ‘t is niet dat haar enkel om de kadootjes en de schone kleren te doen was. Die viering zelf was ook enorm belangrijk voor haar.

    Zoals anderen hier al aanhaalden, in een stad zal het wel eenvoudiger zijn om consequent te zijn. De verhouding tussen kinderen die geen eerste communie doen en deze die het wel doen, zal totaal anders liggen dan in een kleine gemeente. Ik zie niet in waarom het zo erg zou zijn dat ouders beslissen om mee te gaan met het hele gedoe om hun kind te plezieren, zelfs al is het hypocriet. Wie doen ze er pijn mee? De kinderen zijn content, de grootouders zijn content en als ouder…’t is toch altijd leuk om nog eens een feest te kunnen geven. Moet je echt het gevecht aangaan met een kind van 6 jaar, dat kind een leuke dag ontzeggen die zijn klasgenootjes wel krijgen, puur om als ouder toch maar aan principes vast te houden tegenover een niet bestaande god?

    1. Ik ben het hier volledig mee eens. Het gaat over kinderen van 6-7 jaar. Ze zijn dan eens mee het centrum van een viering die nogal los staat van hun ouders. Ze doen hun best om na te denken over licht, liefde en allerlei andere positieve dingen, en dan hebben hun ouders ineens toch hun bedenkingen, want die achtergrond is wel oké, maar dan ook weer niet oké genoeg … En als de kinderen groot zijn, mogen ze zelf echt beslissen of ze het eigenlijk wel allemaal oké vonden, dat waar ze een beetje, maar dan toch ook niet helemaal mochten aan meedoen, om de familie niet helemaal hypocriet te doen lijken.

      1. “een viering die nogal los staat van hun ouders”? Ik weet niet hoe er het in andere scholen aan toe gaat, maar op onze school worden de ouders er echt wel bij betrokken, al vanaf de eerste voorbereiding.

        “dan hebben hun ouders ineens toch hun bedenkingen”? Nee, niet echt. Het is niet alsof we ze er mee overvallen, net als ze voor het altaar staan: ze weten het op voorhand dat het zo zal zijn. En onze bedenkingen gaan uiteraard niet over “licht, liefde en allerlei andere positieve dingen”: daar kunnen we allemaal achter staan.

        De bedenkingen hebben te maken met beloften, en alleen beloven wat je echt écht meent. Als je belooft je kinderen op te voeden in verbondenheid met de geloofsgemeenschap en de hele kerkgemeenschap, en dan nooit naar de kerk gaat, dan ben je iedereen aan het voorliegen.

        Als je kind zijn/haar eerste/plechtige communie moet doen, en daar blijft het dan bij, dan zeg je heel erg duidelijk — en je weet ongetwijfeld dat kinderen daar enorm gevoelig aan zijn — “weet je nog die grote belofte in de kerk, voor de pastoor en voor iedereen? wel, je moet je daar eigenlijk niet aan houden. Want zelfs al hebben we gezegd dat dit een heel belangrijk iets was, gho, dat is het eigenlijk allemaal niet echt”.

        Ik kan daar niet mee leven. Godsdienst is een belangrijke keuze, en daar ga ik niet zo licht over.

        1. We hebben het over dezelfde school.

          Met ‘nogal losstaan van’, bedoel ik dat het – anders dan een verjaardag bijvoorbeeld – iets is wat niet door het gezin georganiseerd wordt, terwijl het wel over de kinderen hun zijn/wezen gaat.

          Tja, die verbondenheid, die is er ergens wel voor mij, ook al geloof ik niet echt … Mijn hele cultuur is erop gebouwd. Maar ik ga ook alleen maar naar de kerk voor anderen (begrafenis, trouw), dus ik zal dan wel hypocriet zijn … Enfin, het voelt niet hypocriet.

          En ik kan ook (nog) niet zeggen waarom, maar ik vond de communie van mijn oudste zoon ook wel echt een leuk, vertrouwd, geruststellend feest, ook al deden we het maar omdat hij het wou … Ik had echt niet het gevoel dat we aan het liegen waren. Eens een tsjeef, altijd een tsjeef, zeker 😉

          Ik heb er ook geen last mee dat mensen kiezen voor een katholieke school en hun kinderen dan toch niet laten meedoen aan communies en dergelijke (en kinderen verdragen wel een en ander). Maar ik wil maar zeggen dat ook mijn keuze ingegeven is door oprechte gevoelens, ook al ziet ze er niet zo consequent en logisch uit. En licht ga ik er dus ook niet over …

  10. Ik kan er best inkomen dat je daar niet bij kan. Maar waar ik dan niet bij kan, is dat je je kinderen toch naar het katholiek onderwijs stuurt. Ik kan me voorstellen dat je in Gent toch wel keuze genoeg hebt? Waarom dan niet consequent je kinderen naar het gemeenschaps onderwijs sturen. Lijkt mij wat hypocriet of niet?

  11. Ik zal het zelf ook niet doen maar voor velen is de drijfveer tot die toestanden dat het kind later de keuze kan hebben om voor de kerk te trouwen of niet. Als je ze niet doopt en ze hun communies niet laat doen dan moeten ze dat eerst nog in orde brengen alvorens ze voor de kerk mogen trouwen.

    Als ze wel gedoopt zijn enzo is er de vrije keuze.
    Indien men zou verplichten dat als je gedoopt word je ook naar de kerk moet gaan elke zondag en dan ook verplicht bent om voor de kerk te trouwen zal dat fenomeen wel verdwijnen en krijg je terug een kerk vol mensen die echt geloven.

    Persoonlijk zal ik mijn kind niet laten dopen of de communie laten doen omdat ik niet geloof. Mijn kind zal eveneens ook niet in het katholiek onderwijs zitten.

    1. Eerste communie en plechtige communie zijn geen sacramenten, het zijn maar leutigheidjes voor de kinderen.

      Doopsel en vormsel zijn de overgangsritussen. En die zijn net sterker als ze bewust gebeuren. Mijn vader is bijvoorbeeld gedoopt/gevormd net voor hij trouwde met mijn moeder.

      1. Eerste communie is idd geen sacrament, maar vormsel en plechtige communie worden normaal toch gecombineerd?

        1. Jawel, maar ‘t punt is dus dat je je baby niet moet laten dopen of je kind van vijf-zes niet moet laten meedoen aan een eerste communie uit vrees dat ze er later niet meer zouden voor kunnen kiezen om voor de kerk te trouwen.

          1. Ik ben blij dat je zelf zegt dat het leutigheidjes voor de kinderen zijn. Waarom is het dan zo erg om ze er toch in te laten meegaan?

          2. Onze kinderen zijn er écht niet door getraumatiseerd hoor, dat ze geen communie gedaan hebben.

            En waarom niet? Omdat er nu eenmaal principes zijn waar ik niet aan wil toegeven. Verschrikkelijk ouderwets waarschijnlijk, maar zo voel ik het nu eenmaal aan.

  12. Toevallig op deze blog gekomen door wat linken te volgen. Interessante discussie… Mijn zoon is een flinke peuter van 14 maand en ongedoopt.
    Hij is ook een IVF-kind en daarmee heb je gelijk de hoofdreden waarom. Als de paus staat te brullen dat mijn zoon eigenlijk geen bestaansrecht heeft dan heeft ie vast ook geen nood aan subsidies voor hem.
    Toch sta ik er van te kijken hoeveel mensen er medische hulp krijgen en toch hun kind laten dopen terwijl die hele katholieke kliek ‘ons’ veroordeelt, zowat letterlijk zegt dat een IVF-kind des duivels is. *rol eens met ogen*

    Als hij zich later wil laten dopen dan hou ik ‘m niet tegen. Mijn enige ‘angst’ is dat ie die keuze zal maken als ie 7 is onder druk van de school/priester (hij kan enkel naar een katholieke school gaan, hier is geen GO in de directe omgeving)

Reacties zijn gesloten.