Ah… Led Zep. En inspiratie. Ik heb de mannen ook maar veel en veel later leren kennen, en dan nog via een omweg: Stairway to Heaven stond niet eens op mijn radar tot ik het door Frank Zappa hoorde gecoverd worden.
Wat voorgeschiedenis: ik had een stuk van een cassetje van Zappa gehoord ergens eind 1987, en toen had ik half lachend tegen de mens die het me liet beluisteren iets in de zin van “wat voor ketelmuziek is dàt, kerel?” gezegd. Alhoewel, mezelf toen kennende, was het wellicht meer iets als “Hola beer! Ketelmuziek tweeduizend!”, maar passons.
Zwaar door de grond gegaan, natuurlijk: het was de Grote Frank Zappa, en ik had net bewezen dat ik Niets van Niets wist.
Ik zo snel mogelijk de eerste de beste CD in de bibliotheek van Zappa gaan ontlenen, meteen gekopieerd op cassette, opleggen, heropleggen, ik zou doodvallen als ik zou onwetend blijven.
Hals-over-kop verliefd geworden. Ik had Thing-Fish te stekken, namelijk, en dat is zoiets dat u vanaf de proloog tot het bittere einde van CD2 bij het nekvel grijpt en niet meer loslaat:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/thingfish.mp3]Lang verhaal kort, ik heb de indruk dat ik maanden aan een stuk naar niet veel anders dan Thing-Fish heb geluisterd. En dat ik het ook aan al wie ook maar in de buurt kwam, opgedrongen heb. Ik ken de tekst nóg helemaal van buiten, ken je nagaan.
Het moet lukken dat ik niet lang na mijn instant-verliefdheid hoorde dat Zappa naar België, wat zeg ik, naar Gent kwam. In het Sportpaleis, midden april 1988. Als de weerlicht kaarten gekocht, eigenlijk zonder ook maar iets anders dan Thing-Fish te kennen. Ik had me wel helemaal verheugd op het optreden, ik dacht dat ik iets Thing-Fish-achtig zou horen, of toch in alle geval hetzelfde genre, of toch in alle geval iets gelijkaardigs.
Ahem. En toen openden ze met dit [opname is een Zappa bootleg uit 1981 in New York, maar het leek er op]:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/blackpage.mp3]Black Page #2, weet ik nu. Wo. How. Talk about blow your mind stuff.
Voor iemand die niets van Zappa kent, was (zeker het eerste stuk van het optreden), euh… redelijk onbeschijflijk. Alles liep in mekaar over, de muzikanten (onder meer Ike Willis, hoofdrol in Thing-Fish) waren ongelooflijk goed, zó ingespeeld op mekaar dat het wel één meerkoppig muziekmakend ding leek dat op Zappa’s minste gebaar reageerde—ik was redelijk zeer onder de indruk, en ik denk dat ik het hele optreden met mijn mond open heb gezeten.
En: ik kende niet één van de dingen die gespeeld werden. Behalve, en vandaar de associatie: in de bisnummers speelden ze een reggae-versie van een nummer dat me vaag bekend voorkwam—Stairway to Heaven.
Résultat des courses: ik heb ettelijke ettelijke dozijnen platen van Zappa, hij is ondertussen denk ik door de jaren heen de mens waar ik het meest naar geluisterd heb. Ik heb Zappa nooit meer echt live gezien. Wel veel live registraties van, bootleg en niet-bootleg en ondertussen-nu-niet-meer-bootleg. Een paar gefilmde optredens gezien ook, maar ‘t is toch niet hetzelfde.
Achteraf heb ik gehoord—van de broers Caudron, ha!—dat het in Gent eigenlijk niet zo enorm veel soeps was en dat op een paar mindere avonden na (waaronder, helaas, Gent) de hele tournee zowat de meest legendarische ooit van Zappa was. Echo’s ervan zijn te vinden op Broadway the Hard Way, Make a Jazz Noise Here en The Best Band You Never Heard in Your Life, en op You Can’t Do That On Stage Anymore (4 en 6), maar ook dat is toch niet hetzelfde. Het was Zappa’s laatste tournee, trouwens: drie jaar later gediagnosticeerd met kanker, twee jaar daarna overleden.
So it goes.
Oh, en ik heb een paar jaar na dat concert een verzamelaar van Led Zeppelin gekocht, Remasters. Op basis van een bijzonder lyrische Humo-review, én die ene cover van Zappa.
Veel naar geluisterd, jawel, maar kapot ben ik er niet van. “Net zoals bij Jimi Hendrix kunt ge op een LSD-trip vertrekken zonder u aan de drug zelf te moeten bezondigen” zoals Bruno zegt? Mneh, dat toch echt niet. Het blijft goed, maar ik zie er me met de beste wil van de wereld niet zo lyrisch of enthousiast over worden als over, pakweg, Zappa of Steely Dan of Parliament.
Kashmir is mijn favoriet, en qua progressie en bijna hypnotische dingen en met uw ogen toe en whole-body-pulsating is dat inderdaad wel redelijk in orde. Maar het vergelijken met een trip? Erm, nee, niet echt. Echt niet, eigenlijk, nee. 🙂
Immigrant Song is overigens mijn tweede favoriet. Met wijsvingers en pinken in de aanslag scanderen \m/ “We come from the land of the ice and snow, from the midnight sun where the hot springs blow” \m/, en dan luidkeels \m/ “Valhalla I am coming!” \m/ roepen (en volgende strofe “We are your overlords!”), en dan \m/ “On we sweep, with thrashing oar – our only goal will be the western shore” \m/ krijsen: essentieel.
Een speciale toets voor \m/ zou trouwens niet misstaan op een toetsenbord.
Oh, en Stairway to Heaven? Teveel gehoord, vrees ik. Ik kan het niet echt meer beluisteren zonder geeuwen, vrees ik. Erg, ‘k weet het, maar ja.
Er zijn wél veel coverversies van gemaakt, da’s dan toch weer grappig. Liefhebbers, hou uw oren toegestopt — ultra-lagekwaliteits-mp3’s op komst!
Voor kinderen, als wiegeliedje:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway1.mp3]Reggae-versie, met een corpulente Elvis-impersonator for greater justice:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway2.mp3]“Gregoriaans” (ze zéggen dat wel, maar ‘t is eigenlijk de meest degoutante muzak die een mens zich kan voorstellen):
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway3.mp3]Live, met een koor van praktisch tweehonderd Russen (het duurt eventjes voor het wijs wordt):
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway4.mp3]Een min of meer country-versie, met veel banjo:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway6.mp3]Op twee akoestische gitaren:
[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway5.mp3]U hoorde achtereenvolgens Rockabye Baby! – Lullaby Renditions of Led Zeppelin, Dread Zeppelin, Gregorian Masters of Chant, Leningrad Cowboys (en het koor van het Rode Leger), Dolly Parton en Rodrigo y Gabriela.
En, uiteindelijk: alleen de laatste vind ik goed. Maar zover was u ook wel.
Vreems te merken, Michel, dat je eigenlijk nog zo jong bent.
Toen dat Zeppelin album uitkwam had ik als middelbare scholier een vakantiejob. Mijn vader had net een platendraaier gekocht. Met het verdiende geld heb ik dat album gekocht.
Wat FZ betreft: het optreden in Kuipke ( ‘k was er ook) was noet goed. Niet omwille van FZ of band, maar omwille van de akoestiek, je hoorde alles drie keer.
Uitstekende FZ blog is: http://www.killuglyradio.com/
*denk* yep, ik was er ook in het Kuipke met een vriendje dat ik manu militari had gedwongen mee te gaan. Een paar jaar ervoor was heb ik hem gezien in Vorst Nationaal. Enen kennismaking zowaar. Achteraf blij dat ik twee keer Zappa gezien heb, een zalige en geniale mens.
Ik ben van oordeel dat FZ later in retrospect groter zal blijken te zijn dan Led Z.
Nu gelooft de goegemeente nog – terecht- dat Led Z. een invmoed heeft gehad over een 20 tal jaar, zie links van Michel.
FZ heeft in die zin zo goed als geen invloed gehad. Toch zal hij groter blijken te zijn. Wellicht een op het eerste zicht erg vreemde vergelijking: net zoals FZ heeft R. Wagner een inward looking musical world gecreëerd. R. Wagner ( van wiens muziek ik voor alle duidelijkheid niet hou) wordt nog altijd gespeeld. De Led Z.’s van zijn tijd niet.
Ik werd in ’74 op 15 jarige leeftijd meegetroond naar de AB voor ene Zappa. Dat bleek dus de Apostrophe(‘) en Roxy and Elsewhere tour te zijn. Een wonderlijk universum is me daar geopenbaard, en sinds toen geen concert van FZ in Belgie meer gemist. Spijtig van de rotslechte akoestiek in Kuipke op zijn laatste optreden hier te lande…
Ik vind persoonlijk Zappa als goeie klassieke muziek: bij elke herbeluistering iets nieuws. Led Zeppelin doet mij dat niet.
De breedte van het werk is natuurlijk ook niet vergelijkbaar. 🙂
Niet vergeten dat Led Z. nog steeds de beste betrekkingen met FZ family trust onderhoudt. R. Plant bijv. bezoekt regelmatig FZ widow Gail.
FZ blijkt nu +/- erg smal én breed uit te waaieren. Het begin ziet er o a uit als volgt:
– Er zijn allerlei coverbands, één van de allerbeste is trouwens BE: http://www.wrongobject.com/ van Michel Delville.
– Er is zijn zoon Dweezil ( Zappa plays Zappa) die het uitstekend doet,
– Er zijn “klassieke” ensembles die zijn muziek brengen,
– Er is – ik wist het niet tot een zekere Luc het via de onvolprezen … VL blog killuglyradio meldde- Zappa sings Zappa: http://www.united-mutations.com/l/nigey_lennon.htm .
– Er is Boulez die in een recent interview zei het te betreuren dat hij eind jaren ’80, begin ’90 niet opnieuw mmet FZ had kunnen werken . FZ werkte toen met het Duitse http://www.ensemble-modern.com/
By the way o a de Zappa Sings Zappa is eveneens Wagner like.
Er zijn familietwisten.
Gust kent ook nog deze vrréselijke B52-versie van Stairway to Heaven: http://www.hostropolis.com/april/mp3/rocklobs_stairway.mp3
Ter lering van ‘t algemeen,.
Vernomen via – jaja- BE/ VL killuglyradio blog:
Het graf van FZ is dit:
http://www.hollywoodusa.co.uk/WestwoodObituaries/frankzappa.htm
Nou voor mij is Frank Zappa nog steeds ketelmuziek, want ik heb nog nooit echts iets goeds van hem gehoord, maar wel heel veel muziek snobs hem de hemel in horen prijzen, en dat staat mij tegen.
Oh, hij is vooral bijzonder grappig, vind ik.
Het verhaal gaat dat op die beroemde ’88-toernee één van de blazers op een avond de gitaarsolo van stairway begon te ehm blazen. De muzikant kreeg de dag erna de opdracht om die solo uit te schrijven voor alle blazers.
Een geluk dat Stijn en Steven het (nog) niet in hun hoofd hebben gehaald om Scala dat te laten zingen – alhoewel, what’s in a name?
lieve mensen… voor en theaterstuk ben ik op zoek naar eigenaardige versies van het Stairway-nummer… ik vind er hier al een paar, maar wie meer weet? gelieve melding te maken… liefst met details kwestie waar te vinden enzovoort…
groetjes uit Brussel, Pol
Gho, wist nog niks af van ‘wrong object’ Hopelijk kan ik ze kortelings ergens zien…
Bedankt voor de link