Ah… Led Zep. En inspiratie. Ik heb de mannen ook maar veel en veel later leren kennen, en dan nog via een omweg: Stairway to Heaven stond niet eens op mijn radar tot ik het door Frank Zappa hoorde gecoverd worden.

Wat voorgeschiedenis: ik had een stuk van een cassetje van Zappa gehoord ergens eind 1987, en toen had ik half lachend tegen de mens die het me liet beluisteren iets in de zin van “wat voor ketelmuziek is dàt, kerel?” gezegd. Alhoewel, mezelf toen kennende, was het wellicht meer iets als “Hola beer! Ketelmuziek tweeduizend!”, maar passons.

Zwaar door de grond gegaan, natuurlijk: het was de Grote Frank Zappa, en ik had net bewezen dat ik Niets van Niets wist.

Ik zo snel mogelijk de eerste de beste CD in de bibliotheek van Zappa gaan ontlenen, meteen gekopieerd op cassette, opleggen, heropleggen, ik zou doodvallen als ik zou onwetend blijven.

Hals-over-kop verliefd geworden. Ik had Thing-Fish te stekken, namelijk, en dat is zoiets dat u vanaf de proloog tot het bittere einde van CD2 bij het nekvel grijpt en niet meer loslaat:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/thingfish.mp3]

Lang verhaal kort, ik heb de indruk dat ik maanden aan een stuk naar niet veel anders dan Thing-Fish heb geluisterd. En dat ik het ook aan al wie ook maar in de buurt kwam, opgedrongen heb. Ik ken de tekst nóg helemaal van buiten, ken je nagaan.

Het moet lukken dat ik niet lang na mijn instant-verliefdheid hoorde dat Zappa naar België, wat zeg ik, naar Gent kwam. In het Sportpaleis, midden april 1988. Als de weerlicht kaarten gekocht, eigenlijk zonder ook maar iets anders dan Thing-Fish te kennen. Ik had me wel helemaal verheugd op het optreden, ik dacht dat ik iets Thing-Fish-achtig zou horen, of toch in alle geval hetzelfde genre, of toch in alle geval iets gelijkaardigs.

Ahem. En toen openden ze met dit [opname is een Zappa bootleg uit 1981 in New York, maar het leek er op]:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/blackpage.mp3]

Black Page #2, weet ik nu. Wo. How. Talk about blow your mind stuff.

Voor iemand die niets van Zappa kent, was (zeker het eerste stuk van het optreden), euh… redelijk onbeschijflijk. Alles liep in mekaar over, de muzikanten (onder meer Ike Willis, hoofdrol in Thing-Fish) waren ongelooflijk goed, zó ingespeeld op mekaar dat het wel één meerkoppig muziekmakend ding leek dat op Zappa’s minste gebaar reageerde—ik was redelijk zeer onder de indruk, en ik denk dat ik het hele optreden met mijn mond open heb gezeten.

En: ik kende niet één van de dingen die gespeeld werden. Behalve, en vandaar de associatie: in de bisnummers speelden ze een reggae-versie van een nummer dat me vaag bekend voorkwam—Stairway to Heaven.

Résultat des courses: ik heb ettelijke ettelijke dozijnen platen van Zappa, hij is ondertussen denk ik door de jaren heen de mens waar ik het meest naar geluisterd heb. Ik heb Zappa nooit meer echt live gezien. Wel veel live registraties van, bootleg en niet-bootleg en ondertussen-nu-niet-meer-bootleg. Een paar gefilmde optredens gezien ook, maar ‘t is toch niet hetzelfde.

Achteraf heb ik gehoord—van de broers Caudron, ha!—dat het in Gent eigenlijk niet zo enorm veel soeps was en dat op een paar mindere avonden na (waaronder, helaas, Gent) de hele tournee zowat de meest legendarische ooit van Zappa was.  Echo’s ervan zijn te vinden op Broadway the Hard Way, Make a Jazz Noise Here en The Best Band You Never Heard in Your Life, en op You Can’t Do That On Stage Anymore (4 en 6), maar ook dat is toch niet hetzelfde. Het was Zappa’s laatste tournee, trouwens: drie jaar later gediagnosticeerd met kanker, twee jaar daarna overleden.

So it goes.

Oh, en ik heb een paar jaar na dat concert een verzamelaar van Led Zeppelin gekocht, Remasters. Op basis van een bijzonder lyrische Humo-review, én die ene cover van Zappa.

Veel naar geluisterd, jawel, maar kapot ben ik er niet van. “Net zoals bij Jimi Hendrix kunt ge op een LSD-trip vertrekken zonder u aan de drug zelf te moeten bezondigen” zoals Bruno zegt? Mneh, dat toch echt niet. Het blijft goed, maar ik zie er me met de beste wil van de wereld niet zo lyrisch of enthousiast over worden als over, pakweg, Zappa of Steely Dan of Parliament. 

Kashmir is mijn favoriet, en qua progressie en bijna hypnotische dingen en met uw ogen toe en whole-body-pulsating is dat inderdaad wel redelijk in orde. Maar het vergelijken met een trip? Erm, nee, niet echt. Echt niet, eigenlijk, nee. 🙂

Immigrant Song is overigens mijn tweede favoriet. Met wijsvingers en pinken in de aanslag scanderen \m/ “We come from the land of the ice and snow, from the midnight sun where the hot springs blow” \m/, en dan luidkeels \m/ “Valhalla I am coming!” \m/ roepen (en volgende strofe “We are your overlords!”), en dan \m/ “On we sweep, with thrashing oar – our only goal will be the western shore” \m/ krijsen: essentieel.

Een speciale toets voor \m/ zou trouwens niet misstaan op een toetsenbord.

Oh, en Stairway to Heaven? Teveel gehoord, vrees ik. Ik kan het niet echt meer beluisteren zonder geeuwen, vrees ik. Erg, ‘k weet het, maar ja.

Er zijn wél veel coverversies van gemaakt, da’s dan toch weer grappig. Liefhebbers, hou uw oren toegestopt — ultra-lagekwaliteits-mp3’s op komst!

Voor kinderen, als wiegeliedje:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway1.mp3]

Reggae-versie, met een corpulente Elvis-impersonator for greater justice:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway2.mp3]

“Gregoriaans” (ze zéggen dat wel, maar ‘t is eigenlijk de meest degoutante muzak die een mens zich kan voorstellen):

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway3.mp3]

Live, met een koor van praktisch tweehonderd Russen (het duurt eventjes voor het wijs wordt):

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway4.mp3]

Een min of meer country-versie, met veel banjo:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway6.mp3]

Op twee akoestische gitaren:

[audio:http://www.vuijlsteke.be/michel/stairway5.mp3]

U hoorde achtereenvolgens Rockabye Baby! – Lullaby Renditions of Led Zeppelin, Dread Zeppelin, Gregorian Masters of Chant, Leningrad Cowboys (en het koor van het Rode Leger), Dolly Parton en Rodrigo y Gabriela.

En, uiteindelijk: alleen de laatste vind ik goed. Maar zover was u ook wel.