De

Werken in Antwerpen: geen één probleem mee. De treinverbinding Gent-Dampoort naar Antwerpen Centraal is goed, de reis duurt lang genoeg om ruim lang te slapen, er zitten niet zoveel luid kaartende ambtenaren op als op de ptendeltrein naar Brussel.

De mensen vallen ook helemaal mee: ik heb alleen iets tegen het concept Antwerpen, net zoals ik iets heb tegen het idee Hollanders. Individuele Antwerpenaren en individuele Hollanders (en Nederlanders bij uitbreiding), daar heb ik geen enkel probleem mee, wel integendeel.

Alleen…

Zegt dan eens tegen den Bram dat em tegen de Mieke zegt dat den Tom hier is? Ah, de Myriam se! En heeft den Erik nog iet gedaan? De Karel en de Johan zaten met de Joost in vergadering. De Pieter heeft bangelijke nief rapporten gedraaid. Allo? Jaaaa ‘t is de papa hier é. Als de mama thuiskomt, zegt dan maar dat de bomma eten heeft.

De de de de de de. Waarom? Waarom?

33 reacties op “De”

  1. Omdat mensen die niet van hét stad zijn ook wat uitleg verdienen : zeg nooit “de Mieke”, want Mieke is een madam. Dus : dit berichtje komt niet van de Willy, maar van Willie, ook een madam.
    Het Antwerps heeft gewoon veel meer grammatica dan het AN, zie ook http://www.antwerps.be.

  2. Antwerps heeft niet meer of minder grammatican dan Nederlands of Gents, maar ik denk dat het hier ook wat afstraalt op niet-Antwerpenaren.

    Ik heb hier al Gentenaren horen spreken over “de Jan” bijvoorbeeld. Brrr.

  3. allej,
    de wéék vant dijalèkt ies nog mèr juustèkès veurbej en diee stoemè bloggeurs zèn wieral ont zoageu, zenne!!!

  4. de (ja, de!) Limburgers kunnen er ook wat van, als wij zeggen: “Ik ga kijken (naar iets)” zeggen zij: “Ik ga gaan kijken (naar iets)”.
    Om nog maar te zwijgen over de OVs en WVs. Daar wordt het zoiets als “ek goan ne kieje kieken zie (noar entwadde)” 😉

    Ik hou wel van dialecten, mijn favoriet is het West-Vlaams. Mijn eigen roots zijn Antwerps (vwoal klaanke moat, nie te doeng). En ik heb ondertussen al in elke Vlaamse provincie gewoond behalve O-V. Dus ik kan (bijna) alle Vlamingen verstaan 😉

  5. Mjr. Ik ben het er niet mee eens, met die hetze tegen “gaan gaan”.

    “Gaan eten” en “eten” zijn bijvoorbeeld twee heel andere acties. “Eten” is gewoon eten (ergens, thuis of niet thuis), “gaan eten” is “uit eten” in het niet-Vlaams Nederlands (geen Vlaming die dat spontaan uit zijn bek krijgt, maak me dat niet wijs).

    En “gaan” duidt de toekomstige intentie uit.

    We gaan eten = we zullen dan eens iets in ons hoofd draaien. Thuis, of op restaurant, of aan een frietkot — ongespecificeerd.

    We gaan gaan eten = we gaan op restaurant eten, of bij vrienden of dergelijke.

    (daarnaast zijn er nog synoniemen, da’s wat anders: oh, ge zijt entwasen entwadde gaan eten met entwien?)

  6. Michel, je hebt gelijk over ‘gaan’. Wij Antwerpenaren zeggen ook ‘gaan eten’ als we over eten op restaurant bezig zijn. En ‘gaan ietsen’ wil zeggen dat je de intentie hebt, in de toekomst dus, iets te doen. Logischerwijs: ‘gaan gaan eten’ wil zeggen uit eten gaan in de toekomst. Maar ik hoor constant Gentenaren of mensen uit Oost-Vlaanderen in het algemeen ‘gaan gaan’ in de verkeerde context gebruiken, bijvoorbeeld iemand die op café zit en zegt ‘bon, ik ga gaan eten’ als hij vertrekt om thuis te gaan eten.

    Wat ik irritant vind aan Oost-Vlaams: ‘ne keer’, bijvoorbeeld: “Wilt ge ne keer ophouden?” Aaaargh!

  7. Ah maaar allez, da’s nu toch ne keer (huhu) helemaan verkeerd, dat gij dat verkeerd gebruik noemt.

    Als ik op café zit en ik zeg “bon, ik ga eten”, dan wil dat zeggen dat ik daar ter plaatse ik ga bestellen om te eten.

    Als ik op café zeg “bon, ik ga gaan eten”, dan wil dat zeggen dat ik ergens anders dan daar ga eten.

    “Gaan eten”, met andere woorden, en daar was ik niet exact genoeg in, wil zeggen “ergens anders eten dan hier”.

  8. hehe, heerlijke discussie 😉
    @Anne: wat denk je van de prachtige uitspraak: “die van ons” als men het over vrouw of vriendin heeft 😉
    Zoals in het bijna dagelijks gebezigde: “Die van ons is weer aan’t zagen” 😉

  9. Het aantal reacties in deze korte tijd geeft maar weer eens aan hoe kort de taal bij de mensen staat. Kom je aan mijn taal, dan kom je aan mij, zoiets.
    Ik vind “die van ons” trouwens wel schoon! Niet zo schoon als Sandra hare “den andere”. Een prachtige vertaling van wederhelft.

  10. hehe
    @Jan!: ik heb helemaal niet gezegd dat de Limburgers er mee begonnen zijn, maar het zijn in mijn ervaring wel de meest enthousiaste gebruikers van de uitdrukkingswijze 😉
    Maar ik ga hier geen discussie gaan aangaan aangaande deze zaak 🙂
    Maat!

  11. ik vraag mij toch af wat iedereen tegen het antwerps heeft…
    elk dialect heeft zo zijn irrante kantjes, daar kan je niet om, waarom wordt er dan het meest gezeurd over het antwerps?

    en idd michel, geen “de” voor vrouwennamen, big no no!

  12. ‘Ik ga lopen’, is bijvoorbeeld ook iets anders dan ‘ik ga gaan lopen’.
    Het eerste betekent: ik ben hier weg, ik hou het hier niet meer uit.
    Het tweede: ik ga een toerke rond de Watersportbaan doen.

  13. dat heeft mij ook altijd ge intrigeerd. Als ik als limburger naar een brusselse school ging was ik daar ook aan geïntroduceerd. En niet aleen zeg je bij vrouwen niet ‘den’, ge hebt ook die natuurlijke diffrentiatie tussen: den tom, den danny: maar de roel en de guido. Ik denk zelfs dat ik dat intuitief onder de knie heb, maar waarom is dat dan niet den ronny en den raymond.. ? (de ronny en de raymond klinkt natuurlijker)

  14. Ja dat ook: maar ik denk dat ik het heb. Het heeft gewoon met de beginnende letter te maken te maken. (nu we er toch over mogen discussieren en nadenken)

    Voornamen die beginnen met A, B, D, E, H, I, J, O, T, U en Y wordt vooraf gegaan door ‘den’,

    Voornamen die beginnen met C, F G, K, L, M, N, P, Q, R, S, V, W, X en Z : daar wordt ‘de’ voorgezet

    😛

  15. Michel, ‘de mama’ inderdaad, zoals uw voorbeeld in de post: ‘de bomma’.

    Maar, wat zjoske bedoelde, nooit met voornamen van vrouwen. Vergelijk: “Doe de groetjes aan de bomma.” en “Doe de groetjes aan Suzy.” Als iemand opgebeld wordt door “de Kim” weet ik dat er aan de andere kant van de lijn een man hangt.

    CosmicD, over classificatie tussen ‘de’ en ‘den’: De letter J moet bij ‘de’ staan. “De Jan, de Jef en de Jos gingen op café.” De letter Y is een speciaal geval dat in de twee groepen thuishoort afhankelijk van de uitspraak. “Den Yves en de Yannis sprongen allebei in het water.”

  16. haja juist.. maar toch bij oorsprong is de klank van de y belangrijk en wordt dan verdeeld tussen i en j he 🙂

    Lol, leuk: daar zo eens neurotisch over doorbomen 🙂 want inderdaad.. den jos en de johan 🙂 hehe (is ook een geval apart he)

  17. Wat doet de rest van Vlaanderen met namen als Denise of Deborah? De helft inslikken om toch maar niet als Antwerpenaar versleten te worden?

    Dat zou dan echt wel dom zijn, want bij vrouwelijke voornamen wordt er geen de/den voorgeplakt.

  18. Waar ik pas goed allergisch aan ben is de vervoeging van het werkwoord “slaan” in de provincie Antwerpen:

    “Erop [b]slagen[/b] en uiteindelijk zelf in mekaar [b]geslaan[/b] worden?”

    Het doet echt zeer aan mijn oren!

    Ook in andere provincies doen ze dat wel eens, maar in Antwerpen zijn ze er echt wel specialisten in.

Reacties zijn gesloten.