Ik ben heel vaak bij bewustzijn als ik droom.

Dat gaat zo: ik ga vaak heel erg moe naar bed, maar zelfs als ik maar een uur of vier slaap, dan moet ik toch één of twee keer opstaan. Ik word wakker met mijn droom nog in mijn hoofd, ik ga bijvoorbeeld naar het toilet, en dan ga ik weer slapen en droom ik gewoon verder.

Het is een zaak van concentratie: gedachten op pauze zetten als ik uit bed kruip, aan niets denken, en dan in gedachten op play duwen als ik weer in bed kruip. Niets aan, met wat oefening. Ik kan dat al van lang geleden, als ik over lucid dreaming gelezen had in één of ander boek bij mijn ouders.

Als ik klein was, dan ging ik ‘s morgens heel vroeg bij mijn ouders in bed kruipen, en dan lag ik half wakker en half in slaap verder te dromen aan de laatste droom die ik had toen ik nog in mijn eigen bed lag.

Bewust dromen is geestig: vanalles is mogelijk—vliegen, met om het even wie spreken, teleporteren, van uitzicht veranderen, andere mensen worden—en het is dus lang niet zo dat het is als “doen alsof” of de regisseur zijn van een toneelstuk: er gebeuren vaak ook dingen die ik absoluut niet verwacht. 

Dat ik plots een boeiend boek aan het lezen of schrijven ben bijvoorbeeld. Of een schilderij aan het maken. Of dat ik plots iets begrijp dat ik nooit “in het echt” begrepen had, een taal die ik niet ken bijvoorbeeld.

Niet dat het tovenarij is natuurlijk: als ik een gedicht aan het schrijven ben of een prachtige ets aan het maken ben, dan mag ik nog zo bewust zijn als ik wil, ik voel alle emotie die ik zou voelen, maar ik kan er geen woorden of duidelijk beeld van krijgen. Als ik wil focuseren op de inhoud, dan wordt het nonsens: ruis, of betekenisloze symbolen.

Leuk, dat wel. Ik heb al van toen ik een kind was geen last meer van nachtmerries, bijvoorbeeld. Misschien heeft het er niet mee te maken, maar ik kan heel lang met heel weinig slaap toekomen, ik geraak zowat overal in slaap, en ik kan tegen mezelf zeggen dat ik nu ga in slaap vallen, en binnen een half uur zal wakker worden.

Allemaal positief? Mnah, toch niet. Ook daar, misschien dat het ene niets te maken heeft met het andere, maar ik heb er soms—niet altijd, misschien één keer per tien dagen, meer als ik heel erg moe ben, last van.

En dan zijn het écht vervelende toestanden, soms: dat ik bewust weet dat ik aan het slapen ben, maar dat ik ook weet dat ik niet aan het dromen ben.

The stuff of nightmares, als is het dus geen nachtmerrie. Er is geen verhaal, er is geen licht of donker, er is geen geluid, niets beweegt, de tijd is eindeloos lang. Maar tegelijkertijd pulseert de wereld en de tijd. En ben ik voortdurend aan het vallen. Niet recht naar beneden, maar  bijvoorbeeld in een langzaam kloppende spiraal rond mijn linkerhand.

Het gevoel is tussen vervelend en beangstigend. Dat pulseren, dat is in cyclussen van soms eens twee of drie, soms eens schier eindeloos. Ik ben in slaap, ik ben verlamd zoals dat hoort in een slaap, ik ben me helemaal bewust van mijn eigen lichaam maar niet van de wereld rond mij.

Het ding op zich is niet beangstigend, het is verre van pavor nocturnus (ouders die het al meegemaakt hebben bij hun kinderen, weten dat dát zowat het meest schrikwekkende is dat er bestaat). Het is alleen het besef dat het wel eens een eeuwigheid zou kunnen duren dat onrustwekkend is.

…en dan vraagt een mens zich af: als ik niet zo rationeel zou zijn, wat voor parapsychopseudoreligiokwakzalverij zou ik daar voor mezelf niet allemaal uit puren? 🙂



Reacties

8 reacties op “Mijn out of body experiences”

  1. A while ago, Michel Vuijlstreke wrote ablog post(dutch) that stayed with me – he described how he has lucid dreams. He remains aware of and can control his dreams, like pick them up where they left off. Even stranger, he sometimes manages to be aware of the bits in between, when you don’t dream. This, apparent

  2. Heel interessant Michel wat je hier schrijft, ik heb meteen de link ‘pavor nocturnus’ ook naar mijn dochter doorgemaild want één van haar kinderen heeft inderdaad last van erge slaapangst. Mijn angstigste ervaring met slapen is : ik slaap en weet dat ik slaap en waar en hoe ik lig en al, wil wakker komen en kan niet. Probeer een tweede keer, een derde keer, maar kan niet wakker komen. Dan overspoelt me de angst dat ik nooit meer kan wakker komen. Kom uiteindelijk dan bezweet en zot van angst toch wakker. Allé ‘t is maar dat je het weet.

  3. Aanrader: The Tibetan Yogas of Dream and Sleep, van Tenzin Wangyal Rinpoche.

    De mannen in Tibet staan al eeuwen helemaal aan het voorfront van wetenschappelijk onderzoek naar dromen en bewustzijn.

  4. die parapsychologische kwakzalverij komt dan van mensen die hun dromen voor waar nemen en veel te weinig de eigen persoon relativeren en rationaliseren. Ze gaan dan echt denken dat ze een gaven hebben omdat ze in hun dromen dingen begrijpen die ze niet in het echt begrijpen bijvoorbeeld. Infeite kan je dan zeggen dat ze in de wakkere wereld bijdehands beginnen denken over de dromen die ze hebben.

    Het is natuurlijk wel interressant want dat soort ervaringen heb ik ook in m’n dromen. Als je langs iemand loopt is die er wel en toch is die niet lichamelijk aanwezig, die persoon is alles en neits. Je denkt wel dat je aan het wandelen bent in een reële wereld maar tegelijk is het iets heel abstract.

    Ik heb ook vaak de gewoonte wakker te worden nét als er iets super eng gaat gebeuren en dat blijft dan voor een paar uren achter in een suggestie. Dat gene wat er ‘zou’ gebeurd zijn is dan enger, want je hebt er geen visueel refferentiekader voor. Het gedacht alleen al…

  5. Interessant inderdaad. Ik slaap en droom op een compleet andere manier dan jij en ik kan me dan ook helemaal niet inbeelden hoe het zou voelen om op jouw manier te slapen en dromen. Maar ik denk dat ik dankbaar ben dat ik mij van het moment dat ik in slaap val tot ik wakker word niks bewust herinner, op een paar onschuldige flarden van dromen na. Hoewel het wel handig zou zijn om zonder wekker in slaap te kunnen vallen en op tijd wakker te worden.

  6. @Greet : je kan jezelf trainen om dromen te onthouden. Als ik jonger was, dan herhaalde ik altijd tegen mezelf net voor ik ging slapen om wakker te worden na mijn droom. Na een paar nachten werkte dat inderdaad. Ik nam dan een schriftje en noteerde als een zot alles wat ik me kon herinneren in mijn droom. Soms was dat heel moeilijk en vervloog alles, andere keren kon ik alles goed onthouden.

    @Michel : dat van die dromen op pauze is me vroeger ook gelukt, maar enkel als ik in dezelfde houding ging neerliggen. Draaide ik mijn hoofd om, was ik em kwijt.

  7. Tiens, bewust dromen en heel de rits: Check.

    Behalve dat als ik “stuff of nightmares” meemaak, het vaak gaat over één enkele scène die telkens haarscherp zichtbaar is, maar zich ofwel op een gigantische afstand bevindt (zeer bevreemdend), ofwel zoals een stop motion animatie in een eindeloze loop voor m’n ogen speelt (favoriet van toen ik klein was: een zetel die op en neer gebonkt werd door een lachend iemand). Allebei prime time te bekijken terwijl ik geen vin kan verroeren 🙂

    Brrr…

  8. Oh, oh, oh! De scène die zich op kleiner-dan-postzegelformaat afspeelt ergen in de hele verte, en die toch haarscherp is, check.

  9. hai michiel tis echt eng ja wat jij heb, ik heb het ook vaak, ik weet precies wanneer ik droom maar ik weet niet hoe ik wakker kan worden. en wanneer het eng wordt dan vlieg ik weg- trucje die ik als kind heb aangeleerd- eenmaal in de lucht kan ik mijn droom stoppen.
    ik wéét dat je je zelf kan sturen tijdens het dromen
    misschien moet jij dat ook proberen, wanneer jij weet dat je slaapt en niet droomt- probeer je zlef te resetten