Robert J. Sawyer
Tor Science Fiction, 2003, 444 blz.

Ik was vast van plan heel Lois McMaster Bujold te lezen, maar toen las ik een artikel over evolutie van mensen en daarin werd dit boek vermeld. De premisse leek mij interessant, en ik heb de aandachtsspanne van een mug, dus ha.

In een wereld waar homo sapiens het onderspit gedolven heeft en Neanderthalers niet, is een paar wetenschappers aan het werk met een quantumcomputer. Ponter, meer theoretisch aangelegd en Adikor, meer praktisch aangelegd, sturen er moeilijker en moeilijker problemen naar. Op een gegeven moment kan het universum het niet meer aan, wordt er een tunnel geopend naar een alternatieve realiteit, en wordt Ponter erdoor gezogen naar een parallelle wereld, waar op dezelfde plaats ook onderzoek gedaan wordt.

So far so good.

Idee leutig, begin leutig, maar dan gaat het redelijk snel bergaf. Eén verhaal volgt Ponter in onze wereld, en hoe hij kennis maakt met allerlei mensen. Een sexy Franse wetenschapster, een token zwarte medemenswetenschappen, een token native wetenschapper, en Mary Vaughan, love interest. Vaughn wordt trouwens al in het begin van het boek verkracht, en dat achtervolgt haar het hele boek. Goedkoop, vond ik, want veel persoonlijkheid krijgt ze niet.

Ik bleef lezen omdat ik hoopte dat er meer zou volgen (het boek heeft tenslotte ook een Hugo gewonnen), maar het bleef allemaal voornamelijk expositie, over hoe slecht onze wereld wel is in vergelijking met die van de neanderthalers: bij hen leven mannen en vrouwen apart, en komen mannen en vrouwen maar een paar dagen per maand samen. Daarbuiten heeft elke man een man-partner en elke vrouw een vrouw-partner. Om de tien jaar of zo mogen ze allemaal samen een kind maken, en dan komt er een nieuwe generatie in het leven.

Er is geen godsdienst, en dat maakt het grote verschil, volgens Sawyer. Dat, en het feit dat ze een grotere neus hebben en dus elkaars feromonen kunnen ruiken en bijna geen geheimen voor elkaar kunnen verbergen. Oh, en dat, en ook dat ze allemaal een ingebouwde artificieel intelligente computer hebben die al wat ze doen ergens opneemt, waardoor misdaad zo ongeveer onmogelijk te verbergen wordt. Oh, en als er een misdaad begaan wordt, dan wordt niet alleen de persoon die hem begaat maar ook alle mensen uit zijn familie gesteriliseerd. Eugenics wahey!

Contrasteer dat voortdurend met onze wereld, en laat het moraliseren een aanvang nemen.

Het is niet allemaal perfect in de andere wereld: daar wordt Adikor, de man-partner van Ponter, van moord beschuldigd. De quantumcomputer stond op een plaats waar de ingebouwde computers geen pnames konden doorsturen, en er is geen lichaam te vinden, dus de conclusie was snel getrokken.

Het loopt allemaal goed af, en tegen beter weten in, staan deel twee en drie ook op mijn Kindle.

Van op Boeggn. Misschien verwant: The Mechanical, Ash: A Secret History, Er ist wieder da, The Atrocity Archives