Ik kreeg vorige week van de mensen van digicamshop.be een Nikon D700 te evalueren. Het heeft een week geduurd voor ik er warm voor liep, maar nu vind ik het bijzonder jammer dat ik het toestel moet teruggeven.

Ter situering: ik heb al een paar jaar Nikon-fototoestellen. Een D70, en dan een D200, en dan een D300. De D300 is gestolen geraakt, en ik ben echt wel in de markt voor een vervanger.

Met fototoestellen is het zoals met computers: een upgrade naar een beter model voelt eventjes wow aan, en –tenminste als het een goed toestel is—voelt het heel snel terug normaal aan. Heb je niet de indruk dat er eigenlijk veel verschil is ten opzichten van vroeger.

Het is pas als je dan terugkeert naar het oude toestel, dat het enorm opvalt wat het verschil is. Dat is trouwens ook één van de redenen dat ik tegenwoordig zo weinig foto’s maak: ik was zó content van mijn D300 dat het echt vies aanvoelde om terug te keren naar de D200.

Dus. Ik met die D700. De Nikon D700 is een full-frame camera met een FX-sensor, ‘t is te zeggen dat de sensor 36×24 mm is, waar de DX-sensor van de D300 23.6×15.8 mm is. De resolutie blijft hetzelfde, allebei ongeveer 12 megapixels. Wat dat wil zeggen, is dat de twaalf miljoen pixels van de D700 betere pixels zijn dan die van de D300.

Vergelijk het met emmers om regenwater te vangen, maar in plaats van emmers pixels en in plaats van regenwater licht: een grotere sensor zorgt ervoor dat elk beeldpunt meer licht kan vangen. Meer licht is minder ruis, is diepere kleur, is beter beeld.

Nu, da’s mooi in theorie, maar wat merkt een mens daarvan?

Het allereerste dat ik ervan merkte, is dat veel van mijn lenzen niet meer werkten: lenzen die geoptimaliseerd zijn voor DX-sensoren, die geven op een (grotere) FX-sensor aleen maar in het midden van de foto een goed beeld . Het hangt een beetje af van de lens: de ene wordt helemaal vaag aan de rand en is niet meer scherp te krijgen, de andere geeft een scherpe zwarte cirkel, nog een andere geeft een heel (heel) erg zwaar vignet.

‘t Is te zeggen: dat doen ze als je de D700 manu militari zegt om alsnog een foto over de hele sensor te nemen. Standaard neemt hij namelijk alleen maar een foto van het midden als er zo’n DX-lens op zit.

Dat wil dan zeggen dat je met een DX-lens op een D700 plots maar een 5 megapixel-camera meer hebt: niet zo fijn, dus. Versta mij niet verkeerd: 5 is ruim voldoende voor veel toepassingen, maar toch.

De foto hierboven is met een 18-200 mm gemaakt (DX): lage resolutie, en zelfs met die automatische crop is er nog vignettering in de hoeken.

Deze foto is met een 30 mm f/1.4 gemaakt (ook DX, maar hier niet automatisch gecropt): in het praktisch volledig donker, en toch nog 1/20 (aan 1000 ISO). En het vignet stoort niet écht.

…maar bon, ik heb het toestel voornamelijk getest met wél FX-lenzen: een standaard 50mm f/1.8, zowat de goedkoopste lens die ik heb, een 70-180 mm f/4.5-5.6 en een 80-400 mm f/4.5-5.6.

In het begin van de week was ik wat teleurgesteld: mijn vorige Nikons, daar kon ik bij wijze van spreken met mijn ogen dicht foto’s mee maken. Zo’n full frame, dat verandert dus elke lens. Een breedhoek wordt breder, een telelens wordt minder tele, een macrolens wordt minder macro.

Foto’s met de 80-400 waren degelijk, maar op een DX-sensor is 400 mm ongeveer 600 mm, en dus leek het erop dat ik niet zoveel kon inzoomen:

Als er minder licht is, voelt zo’n grote sensor fantastisch aan, vooral ‘s morgens en ‘s avonds: dat zuigt licht naar binnen. Maar met veel licht had ik het moeilijk om niet overbelicht te zijn:

Een kwestie van gewoon worden, vermoed ik. En dat ik al andere Nikon’s gebruikt heb, speelt ongetwijfeld ook mee: de D700 is in het gebruik zo ongeveer precies hetzelfde als de D300: ligt uitstekend in de hand, alle knoppen zitten op de plaats waar ik ze verwacht te zitten – vandaar dat het verschil in foto’s met lenzen die ik al jaren ken, zo opvallend was, wellicht.

…maar de laatste paar dagen daagde het plots wat voor fijn toestel het eigenlijk wel is, en wat ik er allemaal zou kunnen doen.

Ik kreeg wat voeling met de 50 mm:

Die kleuren! Die scherptediepte!

En dan gisteren, doorslaggevend: foto’s op een huwelijksfeest, in het quasi-donker. Met een goedkope lens, zonder flits uiteraard, en aan meer dan 1000 ISO.

De foto hierboven, bijvoorbeeld: 2000 ISO. En kijk eens naar het gebrek aan ruis in het beeld op 100%! Serieus degelijk, noem ik dat.

Wat moet er nog gezegd worden? Dat de batterij het verdomd lang uithield: een hele week foto’s getrokken met een batterij die niet eens volledig opgeladen was.

Dat het focussen een enorm gemak is met de 51 focuspunten. Dat de zoeker enorm groot en helder is, net zoals het LCD-scherm achteraan.

Dat de tilt sensor leuk is: hij zegt u wanneer uw toestel waterpas staat en wanneer niet – handig om een rechte horizon te hebben.

Dat ik Live View eigenlijk niet gebruikt heb.

Dat het toestel van ergonomie en vastnemen en stevigheid en van interface, zowel qua knoppen op het toestel als qua menu’s fantastisch is (al kan het zijn dat ik bevooroordeeld ben wegens jarenlange Nikongebruiker).

Dat ik het een bijzonder lichte camera vind, en dat ik er in het echt misschien toch wel een extra grip zou aanhangen.

Dat ik het fijn vond om tethered shooting in Lightroom 3 te doen.

*
*    *

Ik ben in de markt voor een betere Nikon.

Een D700 zonder lenzen kost net onder 2000  euro. Een D300s kost zo’n 1300 euro. Als ik nu zou beginnen met fotografie en ik zou het geld op zak hebben om een camera te kopen, zou ik niet twijfelen en die D700 kopen. Mijn week met een Sony Alpha 850 en vooral mijn week met de D700 hebben me bijna helemaal overtuigd om full frame te gaan.

Ware het niet…

Ik denk dat ik nog eens een D300s wil testen: vooral omdat die D300s filmpjes maakt, en de D700 niet. Dat van die filmpjes zal, denk ik, voor mij in absoluut niet doorslaggevend zijn, maar ik wil het toch eens aan den lijven ondervonden hebben dat het inderdaad niet echt zo fantastisch is. Ik ken mezelf: anders zou ik het mij eeuwig blijven doorsteken.

Oh, en ook: ik heb genoeg lenzen om een overstap naar een ander merk weinig verantwoord te maken. En ik heb genoeg DX-lenzen waar ik aan gehecht ben en die te duur zouden zijn om door FX-lenzen te vervangen om een keuze voor FX niet meteen voor de hand liggend te maken.

Wat me misschien alsnog naar de D300(s) drijft.

Wordt, met andere woorden, vervolgd.