Het is geen eenvoudig probleem, grote projecten. Dan werkt ge jaren aan een bepaald iets, en is het nooit mogelijk om de zaken écht grondig aan te pakken. Want “we zitten niet in dat soort fase” en “nu gaan we alleen incrementeel werken” en “ooit komt er een groot nieuw project en dán gaan we alles ten gronde aanpakken”.

Maar nu doen we even evolutie en geen revolutie. Allemaal goede ideeën die hier naar boven worden gebracht, maar in het huidige frame gaat dat niet lukken, houd het voor als we de dingen later eens helemaal gaan herbekijken.

En dan is het moment gekomen om het allemaal eens echt grondig blue sky thinkinggewijs te gaan herbekijken — en dreigt het uiteindelijk toch weer allemaal werk in de marge te worden. Want er zijn structuren, en er zijn nu eenmaal beperkte middelen, en er zijn nu eenmaal mensen, en er zijn nu eenmaal risico’s die we niet kunnen lopen. We kunnen niet doen alsof we van nul af aan gaan beginnen, want we kunnen niet van nul af aan beginnen.

Ik denk dat het zo ook is in de politiek in België. Een klein kind ziet dat de situatie totaal verrot is. De partijen die er zijn, zijn vlaggen die soms alleen maar in de hoofden van hun eigen mandatarissen en een handvol militanten de lading nog dekken.

Ik zeg maar iets: de socialisten. Vooruit, in Vlaanderen. Waar staat dat in principe voor? Ik zeg niet in de praktijk, maar in principe. Is dat écht zo enorm hard verschillend van waar PVDA voor staat? En CD&V? En Groen? En, eigenlijk, een groot deel van VB en N-VA en OpenVLD?

We leven allemaal in een land dat gevormd is door jaren onderhandelen en compromissen; het zou me niet verbazen als in grote lijnen 85% van alle partijprogramma’s totaal overeenkomen. En dan gaan we die kleine verschillen in de marge wat opblazen om toch nog het verschil te maken — nog wat méér als het verschillen op links zijn: links heeft een enorm lange traditie van elkaars ergste vijand te zijn.

Terwijl er veel grotere verschillen en kloven zijn in ons land: zoals in elk land ter wereld de spanning tussen grote stad (wat dat ook betekent in België) en al de rest, om maar één ding te noemen.

Waar zitten de Norberts De Batselier en de Mauritsen Coppieters van de jaren 2020? Het Sienjaal was niet noodzakelijk 100% mijn ding, maar het had tenmiste de verdienste dat het méér deed dan wat rondschuifelen met de ligstoelen terwijl de Titanic vergaat.