Euless Boss in het eerste deel van Southern Bastards is een slechte slechterik. Een mens voelt dat er meer achter zit dan wat er op de pagina staat, en in Gridiron krijgen we dat te zien.

En jawel, het heeft alweer met vaders te maken. De grootste droom van Euless Boss was om één van Running Rebs te worden, maar zijn familie heeft een minder dan goede reputatie en zijn vader is de ergste van al. Cue een al met al traditioneel verhaal, compleet met oude mentor erbij.

Het vleest Euless Boss uit, het geeft meer achtergrond, maar het voelt toch aan alsof het minder met de geplogenheden van het genre speelt dan het eerste deel. Een oude mentor okay, tot daar aan toe — de coach in Rocky, Yoda in Star Wars, Mr. Miyagi in Karate Kid, so far so monomyth — maar in het diepe Zuiden van de VS er een zwart van maken, en dan nog een blinde zwarte, da’s mij nét iets te veel in de magical negro-richting.

Maar bon. De tekeningen van Latour blijven uitstekend, en dit deel twee is een uitstekend opstapje naar deel drie, waar de dochter van Earl Tubb op het toneel komt. Yay!

[van op Boeggn]

Ah, heerlijk. Een boek dat gemaakt is om te beluisteren, en om van te genieten. Jawel: audioboek! Er zijn mensen die er absoluut niet van moeten weten, maar dat zijn mensen die verkeerd zijn. Wij zijn gemaakt om verhalen te vertellen aan mekaar, en er is iets visceraal anders aan een voorgelezen verhaal, dat er niet is als je het zelf leest.

Als ik zelf lees, dan is dat tegen wil en dank aan tweehonderd per uur, kan ik bijna niet stil staan, wil ik altijd vooruit, verder, het vervolg weten. Voorgelezen is dat niet mogelijk. Is het de auteur die beslist, niet ik. En voor sommige verhalen is dat meer dan de moeite waard: Gormenghast is er één van, en Simon Vance zet het kasteel en zijn bewoners magistraal neer. Meer nog: Gormenghast is beter als het door Simon Vance voorgelezen wordt dan als ik het zelf lees.

Mervyn Peake is de anti-Tolkien: geen draken, geen magie, geen kaart die landmark voor landmark afgegaan wordt, en jawel, geschreven in 1946 maar niéts clichématigs. Het is de reis die belangrijk is, niet de bestemming. Euh, niet dat er een reis of een bestemming is in Titus Groan, wegens iedereen blijft in de buurt van het kasteel, maar toch.

Sepulchrave is de 76ste graaf van Groan. Hij heeft zich er al jaren bij neergelegd dat hij van zijn geboorte tot zijn dood geleefd zal worden, met een ritueel voor bijna elk uur van elke dag van het jaar en met precedenten voor al wat er ooit zou kunnen gebeuren. Zijn vrouw, Gertrude, heeft schijnbaar alleen oog voor haar legioen witte katten, en voor de dozijnen vogels die ze voortdurend rond haar heeft. Hij heeft een dochter van 15, Fuchsia, die zowat alleen in haar eigen wereld leeft en nog het meest contact heeft met de quasi-demente Nannie Slagg, al generaties lang kinderverzorgster. Dan zijn er nog de twee zussen van Sepulchrave, de tweeling Cora en Clarice: jaloers op Getrude en de wereld, willen de macht veroveren zonder eigenlijk goed te begrijpen wat ‘macht’ is, en en zonder eigenlijk om het even wat goed te begrijpen.

Het kasteel van Gormenghast is een microcosmos waar jaar na jaar quasi niets verandert. En dan, om het met de krantenkoppen van de laatste jaren te zeggen, gebeurt dit.

In de gigantische keukens van het kasteel, waar de al even gigantische Swelter de plak zwaait, is de zeventienjarige Steerpike het zodanig beu dat hij ontsnapt. Op de dag dat Titus geboren wordt, de zoon van Sepulchrave en Getrude, en dus de toekomstige 77ste graaf.

Steerpike werkt zich in het leven van Fuchsia en van de tweeling, en wordt de helper van Dr. Prunesquallor, de dokter van het kasteel.

Verandering! In een wereld die niet kan omgaan met verandering!

Ik vind dit een heerlijk boek. Fantastisch. Wondermooi van taal, hilarisch grappig en diep ontroerend bij momenten, verschrikkelijk spannend ook. Oh, en ik heb het niet eens gehad over mijn favoriete personage: Flay, waarschijnlijk de meest onveranderlijke van alle onveranderlijke mensen in het kasteel (denk Christopher Lee op zijn droogst), die pas begint te leven als hij noodgedwongen moet veranderen. Meesterwerk.

(Fair warning: er zijn mensen die zot zijn van Gormenghast, en dan zijn er mensen die Gormenghast haten. Ik denk niet dat er veel mensen zijn die ergens tussenin zweven, zo van “mwofja, niet slecht maar ook niet goed”.)

[van op Boeggn]

Craw County, home of the 5-time state 4A football champion Runnin’ Rebs. Waar choach Euless Boss de wet is, en de hele stad naar zijn pijpen danst.

Earl Tubb keert na veertig jaar terug naar zijn geboortedorp: zijn vader die hij haatte is al jaren dood, maar nu ook de broer van zijn vader naar een tehuis gaat, staat zijn ouderlijk huis leeg. Earl komt de zaken afhandelen.

En dan loopt het mis: in de locale diner (Boss’ BBQ, ha), ziet Earl een kerel schijnbaar ongestraft een andere aanvallen, en hij grijpt in. Wat géén goed idee is:

Earl neemt voor hij het goed beseft de mantel op van zijn vader, de ex-sheriff van Craw County, en komt uiteraard in conflict met Coach Boss. Maar ondertussen komt hij ook zichzelf tegen, zijn vader, zijn verleden, en zijn uiteindelijk onvermijdelijk lot.

Vaders en zonen, leven in een gat in Alabama (maar op de couleur locale na kon het pakweg Bevergem zijn of om het even welk klein dorp waar iedereen iedereen kent en allerlei dingen gebeuren en niemand spreekt), en hoe een mens kan verhuizen maar nooit echt zijn geboorteplaats verlaat: zowel schrijver als tekenaar komen uit gaten in het Diepe Zuiden, en ze weten duidelijk waar ze het over hebben.

Geen clichés, geen redneckpastiche, maar écht.

En qua ontknoping kan het tellen: geen idee waar het vervolg over zal gaan. Ik weet wél dat ik het zeker lees.

[van op Boeggn]

In Phonogram schreef Kieron Gillen over hoe mensen interageren met kunst (in casu muziek), hoe kunst ze inspireert, verandert en uiteindelijk vernietigt. Het ging niet echt over kunstenaars, behalve dan als concepten in het hoofd van de ‘consument’. The Wicked + The Divine kijkt naar de andere kant: het gaat voornamelijk over de mensen die kunst maken, en meer specifiek over het traject dat ze afleggen, de keuzes, compromissen en zooi die ze onderweg maken, de mensen die ze tegenkomen, en hoe ze elkaar helpen of net kapotmaken.

Als Phonogram Kieron Gillen was die probeerde te achterhalen waarom hij zo van kunst houdt, is The Wicked + The Divine een tien jaar oudere Gillen die wil weten waarom hij kunst maakt, en waar het hem gebracht heeft.

Oh, en voor het verhaaltje: elke 90 jaar worden twaalf goden in mensen geïncarneerd. Ze worden geliefd. Ze worden gehaat. Ze sterven twee jaar later. Ze hebben er niet zelf voor gekozen, ze hebben wel de herinneringen van hun vorige incarnaties, maar ze nemen ook de bagage mee van de mensen die ze nu zijn (of beter: waren).

Weinig of geen expositie, ’t is zowat allemaal door de lezer in te vullen. Bijna klinisch getekend, maar wel zeer mooi (Kieron & McKelvie, dat zijn ook de mensen van Young Avengers!). Het is een ongoing, wat wil zeggen dat het niet gedaan is en gewoon verder gaat, maar het heeft wel degelijk een begin, een midden en een einde, verzekert Gillen ons. As we speak moet nummer 15 uitkomen; The Faust Act (spot de woordspeling, maat) is nummer 1-5, deel 2 (6-10) kwam ook net uit. Ik weet wat gelezen.

[van op Boeggn]