Bon. Ik ben niet de slimste mens ter wereld, maar kan iemand het mij eens uitleggen?
Stel, er woont in mijn straat iemand die elke avond zijn venster open zet en dan op zijn drumstel begint te oefenen. Met die mens gaan babbelen helpt niet: “bakt u een ei”, zegt hij. Of stel, er is een bende studenten –ik weet wie ze zijn– die elke donderdag pissen in mijn brievenbus. Nee, ze antwoorden niet als ik aanbel, en briefjes in hun brievenbus helpen niet. Of stel, die ene auto komt om de zoveel dagen zijn vuilniszakken in het park dumpen.
Wat moet ik daaraan doen? De politie bellen, een PV laten opstellen, en dan? Als ik het echt op de spits drijf, dan gaat dat naar het parket (dat al tot over zijn oren met “echte” problemen zit), duurt het een eeuw, kost het veel geld, en zal het uiteindelijk toch geseponeerd worden. Ah ja, zie dat van hier, dat ze een rechtszaak gaan starten voor dergelijke nonsens.
Enter de GAS-boete. Er is een PV, de kleine zaken worden naar de GAS-ambtenaar gestuurd, de zware dingen worden naar het parket gestuurd (dat trouwens ook nog dingen kan doorsturen naar GAS).
En ja, het kan ook voor minderjarigen. Goeie help, die arme, arme jongens en meisjes, och here ze krijgen boetes omdat ze boe! roepen op straat of omdat ze sneeuwballen gooien! (Want ja, we kunnen ons collectief écht geen enkele situatie ter wereld voorstellen dat kinderen jonger dan 18 échte overlast zouden veroorzaken, toch?)
Twee zaken:
- Ik maak mij sterk dat er écht niet veel voorbeelden te vinden zijn van echte GAS-boetes voor dergelijke nonsensikaal aandoende zaken. Echt uitgesproken boetes hé, niet alleen klachten of theoretische mogelijkheden om een klacht in te dienen.
- Voor minderjarigen specifiek zijn er zeer strikte verplichte verzoeningsprocedures, vóór wat dan ook. En gaat men in de over-over-grote meerderheid van de gevallen niet naar een geldboete, net omdat dat niets uithaalt.
Ik zeg niet dat het systeem perfect is, verre van — er zou bijvoorbeeld best wat meer werk gemaakt mogen worden van coördinatie tussen gemeenten, of als dat niet lukt, van ander/beter/meer (administratief, dus provinciaal, zoals het nu ingericht is) toezicht op de gemeenten en hun verordeningen.
Maar.
GAS-boetes zijn een realistische manier om “kleine” overlast aan te pakken. En er wordt voortdurend een karikatuur van gemaakt, en ik begrijp niet waarom. Natuurlijk zou je theoretisch allerlei GAS-boetes kunnen uitschrijven voor vanalles en nog wat (mensen doen schrikken op straat, sandwichen eten naast een kerk, sneeuwballen gooien).
Net zoals je ongetwijfeld de meest waanzinnig klinkende dingen zal tegenkomen als je alle mogelijke wetten en regels en verordeningen erop navlooit. Maar het is niet omdat er een klacht is, dat er meteen een veroordeling is. Het komt bij de GAS-ambtenaar, en dan beslist die mens, net zoals een rechter beslist. En wie het niet eens is met die beslissing, die kan in beroep gaan bij de politierechter (of voor jeugdzaken bij de jeugdrechter).
Nee serieus, dames en heren van het verenigde welmenende commentariaat: geef eens een alternatief voor het GAS-systeem? Moeten we dan alles wat “openbare orde” aanbelangt opnieuw penaliseren?